Περιηγηθείτε στο περιεχόμενο μερικών βιβλίων μας

Κυριακή 19 Μαρτίου 2017

«Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου…»



Προκειμένου ο όσιος πατήρ Εφραίμ να αρχίσει την προσευχή του προς τον Θεό, αναζητεί να βρει προσφώνηση. Αναζητεί όνομα, με το οποίο θα προσφωνήσει τον μεγάλο Θεό, προς τον οποίον με ευλάβεια θα απευθυνθεί. Και το βρίσκει. Τον ονομάζει και τον προσφωνεί Κύριο και Δέσποτα. «Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου», λέει.
«Κύριος» είναι ένα από τα πολλά ιερά ονόματα, που έχει ο Θεός. Είναι η προσφιλής προσφώνηση και το θείο όνομα, το οποίο έχουν στα χείλη τους μυριάδες θεοφιλείς ευλαβείς ψυχές ανά τους αιώνες. Τόσο στην Παλαιά Διαθήκη όσο και στην Καινή ονομάζεται ο Θεός Κύριος. Με το όνομα «Κύριος» του απευθύνεται και ο Δαβίδ στους περιεκτικούς και θεσπέσιους ψαλμούς του. Σε ώρες κρίσιμες, πόνου σωματικού και ψυχικού, κινδύνων και φόβων, αλλά και σε ώρες δόξας και θριάμβου για τον ίδιο και για όλο το Έθνος: «Κύριε, εκέκραξα προς σε εισάκουσόν μου» –
Πηγή Χρισταιανική Φοιτητική Δράση
 «Κύριε ο Θεός της σωτηρίας μου ημέρας εκέκραξα και εν νυκτί εναντίον σου (ενώπιόν σου)» – «Κύριε, μη τω θυμώ σου ελέγξης με μηδέ τη οργή σου παιδεύσης με». (Ψαλμ πζ΄[87] 2, ρμ΄[140] 1, ς΄[6] 2). Και οι Μαθητές του σαρκωθέντος Υιού και Λόγου του Θεού, είτε απευθύνονταν στον Θεό και Πατέρα είτε σ’ αυτόν τον Υιό, Κύριο τον ονόμαζαν, «Κύριε, προς τίνα απελευσόμεθα; ρήματα ζωής αιωνίου έχεις», «Κύριε, καλόν εστιν ημάς ώδε είναι» (Ιωαν, ς’ 68, Ματθ. ιζ’ 4). Αλλά και ο απόστολος Παύλος το όνομα «Κύριος» προβάλλει ως το μεγάλο και το σωτηριο Όνομα. Συνιστούσε στους Ρωμαίους, «Εάν ομολογήσης εν τω στόματί σου Κύριον Ιησούν και πιστεύσης… σωθήση»(Ρωμ.ι΄9).
«Κύριος» είναι ο κυρίαρχος. Εκείνος που έχει κύρος, που έχει εξουσία. Είναι ο ιδιοκτήτης, ο οικοδεσπότης. Αλλά κυρίαρχος δεν είναι και εξουσία δεν έχει και ιδιοκτήτης και οικοδεσπότης δεν είναι ο Θεός; Θεός Δημιουργός και Κυρίαρχος και Κυβερνήτης όλης της κτίσης και του ανθρώπου; Αυτός δεν έχει ανά τους αιώνες και παντού το απόλυτο και αιώνιο κύρος; Γι’ αυτό και ο όσιος Εφραίμ ονομάζει και προσφωνεί τον Θεό «Κύριο». Αλλά και «Δεσπότη». Με την ίδια περίπου έννοια. Ως απόλυτο Άρχοντα και εξουσιαστή και Αυτοκράτορα. Και αυτόν τον άνθρωπο – αυτοκράτορα «δεσπότη» ονόμαζαν κατά τους βυζαντινούς χρόνους και ως δεσπότη τον υμνούσαν. Η ονομασία και προσφώνηση «Δεσπότης» για τον Θεό είναι γνωστή στην Αγία Γραφή. Γράφει ο προφήτης Ησαΐας: «Ιδού ο Δεσπότης Κύριος σαβαώθ συνταράσσει τους ενδόξους μετά ισχύος…» – «Δέσποτα Κύριε» τον προσφωνεί και η Ιουδίθ. Και στο βιβλίο της Σοφίας του Σολομώντα ονομάζεται ο Κύριος «φιλόψυχος Δέσποτας»· «Φείδη πάντων, ότι σα εστί, δέσποτα φιλόψυχε» (Ησ. ι΄33, Ιουδιθ ε΄20, Σοφ. Σολ. ια΄26).
Παρόμοια έννοια του απόλυτου Άρχοντα και Ηγεμόνα έχει και η επίκληση «Βασιλεύς», την οποία χρησιμοποιεί στην συνέχεια της προσευχής του ο όσιος Πατήρ: «Ναι, Κύριε Βασιλεύ…».
Το αξιοσημείωτο είναι, ότι αυτόν τον Κύριο και Δεσπότη και Βασιλιά ο όσιος Εφραίμ τον αισθάνεται δικό του, προσωπικό Κύριο και Δεσπότη και Βασιλιά. Κύριο και Δεσπότη και Βασιλιά όλου του σύμπαντος και όλων των ανθρώπων βεβαίως, αλλά και της δικής του ζωής ιδιαιτέρως. «Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου», λέγει. Έτσι τον αισθάνεται, έτσι τον ζει και έτσι τον «απολαμβάνει». Και αυτό το προσωπικό του Οσίου βίωμα υπενθυμίζει του αποστόλου Παύλου το σχετικό λόγο, κατά τον οποίον τον Κύριο Ιησού τον αισθανόταν προσωπικό του σωτήρα και λυτρωτή. «…του αγαπήσαντός με και παραδόντος εαυτόν υπέρ εμού» (Γαλ. Β΄20).
Προς αυτόν λοιπόν τον «Κύριο» και «Δεσπότη» και «Βασιλιά» της ζωής του απευθύνεται ο άγιος Εφραίμ, ο συντάκτης της συγκεκριμένης προσευχής, στης οποίας την ανάπτυξη προχωρούμε. Προς αυτόν, ο οποίος είναι συγχρόνως και Πάνσοφος και Παντοδύναμος και Πανάγαθος Πατέρας. Και είναι βέβαιος, όπως παλαιότερα και ο ιερός Ψαλμωδός, ότι αυτός θα κλίνει το ους του και θα εισακούσει την δέησή του. «Ο Θεός, κλίνον το ους σου εμοί και εισάκουσον των ρημάτων μου». «Κλίνον προς με το ούς σου, εν η αν ημέρα επικαλέσομαί σε, ταχύ επάκουσόν μου» (Ψαλ. ις΄[16] 6, λ΄[30] 3).
Σ’ αυτόν τον Κύριο ως πηγή του ελέους καλεί ο ιερός Πατήρ και τους ευσεβείς όλων των αιώνων να απευθύνονται με πίστη και ευλάβεια και να του εκθέτουν της καρδιάς τους και της ζωής τους τα αιτήματα.