Του Παταπίου μοναχοῦ Καυσοκαλυβίτου - Από την εφημερίδα Ορθόδοξη Αλήθεια που κυκλοφορεί στα περίπτερα αυτή την εβδομάδα
Ἕνα ἀπό τά μυρίπνοα ἄνθη τοῦ Περιβολιοῦ τῆς Παναγίας, πού ἐξήνθησε κατά τό δεύτερο μισό τοῦ 19ου αἰώνα, εἶναι καί ὁ ἱερομόναχος Χαρίτων ὁ Πνευματικός (1836-1906).
Ὡς ἀσκητική νηπτική μορφή, ὁ παπα-Χαρίτων ἀξιώθηκε τῶν ἐμπειριῶν τῆς νοερᾶς ἄθλησης, βαδίζοντας στ' ἀχνάρια τῶν ἱεροπρεπῶν Κολλυβάδων, πού εἶχαν ἤδη μέ τό φιλοκαλικό τους κίνημα ἀναγεννήσει τόν Ἄθωνα καί -μέσω αὐτοῦ- σύνολο τόν ὀρθόδοξο κόσμο.
Ὡς ἄριστος καί ἔμπειρος πνευματικός, πού «ἄφησε ἐποχή», στερέωσε καί βοήθησε δυσαρίθμητες ψυχές πού προσέτρεχαν σ' αὐτόν στούς τόπους πού κατά καιρούς ἀσκήθηκε.
Πηγή : Ρομφαία
Ἡ μαθητεία του στόν ξακουστό ἡσυχαστή τοῦ Ἄθωνα γέροντα Χατζηγεώργη (†1886) τόν προετοίμασε καί τόν καταστόλισε τόσο μέ τό χάρισμα τῆς προσευχῆς ὅσο καί τῆς διακριτικῆς ἀγάπης, ἀρετές πού ἐλκύουν καί ἀναπαύουν κάθε ψυχή.
Ὡς ἡσυχαστής καί μύστης τῆς νοερᾶς προσευχῆς, συνέχισε τή μακραίωνη ἁγιορειτική ἡσυχαστική παράδοση, ἀποτελῶντας ἀκόμη ἕναν κρίκο στή χρυσή ἀλυσίδα τῶν πνευματοφόρων Ἁγιορειτῶν Πατέρων.
Ὡς λόγιος καί φιλομαθής, ἀνέγνωσε καί ἀφομοίωσε πλῆθος βιβλίων, χειρογράφων ἤ παλαιῶν ἐντύπων στά διάφορα μοναστικά κέντρα στά ὁποῖα αὐτός κατά καιρούς ἔζησε (Μετέωρα, Σινᾶ, Ἅγιον Ὄρος), ἀντιγράφοντας μάλιστα τά περισσότερα ἀπ᾿ αὐτά μέ ἄριστη καλλιγραφία καί ἐπιμέλεια. Περί τά 100 ὑπολογίζονται τά χειρόγραφα βιβλία πού προέρχονται ἀπό τό χέρι του.
Ὡς ὑμνογράφος καί ἄριστος γνώστης τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ τυπικοῦ, μᾶς ἄφησε πλῆθος τυπικές διατάξεις γιά μεγάλες ἑορτές, ἀνθολόγησε ἤ συνέθεσε συμπληρώματα πολλῶν ἀκολουθιῶν ἤ, τέλος, συνέθεσε ὁ ἴδιος ἄλλες.
Ὁ ἱερομόναχος Χαρίτων γεννήθηκε στίς 14 Δεκεμβρίου 1836 στό Μεγάλο Κεφαλόβρυσο τῶν Τρικάλων τῆς Θεσσαλίας.
Ὁ πατέρας του ἦταν ἱερέας καί ἔφερε τό ἐπώνυμο Παπαδόπουλος. Τό 1854, ποθῶντας τόν μοναχικό βίο, ἀναχώρησε γιά τά πλησιόχωρα Μετέωρα καί ἀργότερα, τό 1857, γιά τό Ἅγιον Ὄρος, ὅπου ἔγινε ρασοφόρος μοναχός τό ἔτος 1862, παίρνοντας τό ὄνομα Χαρίτων.
Τό 1865 ἀναχώρησε ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος γιά τούς Ἁγίους Τόπους καί τή Μονή Σινᾶ, ὅπου ἔγινε σταυροφόρος μοναχός.
Στό Σινᾶ παρέμεινε πέντε χρόνια, ἀντιγράφοντας πολλά χειρόγραφα ἀπό τήν περίφημη βιβλιοθήκη τῆς μονῆς.
Τό 1870 ἀναχώρησε πάλι γιά τό Ἅγιον Ὄρος, ὅπου κατοίκησε σέ διάφορους τόπους, ὅπως ἡ σκήτη τοῦ Ἁγίου Βασιλείου, τό κελί τοῦ Ὁσίου Νείλου τοῦ Μυροβλύτου, πού βρίσκεται στήν περιοχή τῶν Καυσοκαλυβίων, ἡ Μονή Κωνσταμονίτου, ἐνῶ τήν περίοδο 1877-1880 ἔζησε ὡς ὑποτακτικός τοῦ περίφημου γέροντα Χατζηγεώργη στήν περιοχή Κερασιά τῆς Λαύρας.
Τέλος, ἀπό τό 1889 μέχρι τό τέλος τῆς ζωῆς, τό 1906, ἀσκήθηκε στό σπήλαιο τοῦ Ὁσίου Ἀθανασίου τοῦ Ἀθωνίτου, ὅπου καί κυρίως ἔδρασε ὡς πνευματικός. Ἐκεῖ ἀπέκτησε τετραμελή ἐκλεκτή συνοδεία καί ἀντέγραψε πλῆθος χειρογράφων.
Ἑβδομῆντα χρόνια ἡ ἀμφοτεροδέξια αὐτή φύση ὕφαινε τό περιούσιο ἐργόχειρο τῆς ψυχῆς του, προμνηστευόμενος ἀπό ἐδῶ τήν αἰώνια ζωή.
Σάν διακριτικός πνευματικός πού ἦταν, τόν προσκαλοῦσαν νά ἐξομολογήσει στίς Ἱερές Μονές Ἁγίου Παντελεήμονος, Κουτλουμουσίου, Κωνσταμονίτου καί, φυσικά, στήν εὐρύτερη περιοχή τῆς Μεγίστης Λαύρας.
Ἡ προσφορά καί ἡ διακονία του στό μυστήριο τῆς μετανοίας ἄφησαν ἐποχή.
Σήμερα, ἕναν καί πλέον αἰώνα ἀπό τήν ὁσιακή κοίμησή του, ὁ Χαρίτων ὁ Πνευματικός ἀποτελεῖ, ἐκτός ἀπό πρότυπο λογίου Ἁγιορείτου μοναχοῦ, ὑπόδειγμα ἁγιαστικοῦ καί ἀσκητικοῦ τύπου γιά ὅλους τούς μεταγενέστερους. Ἄς ἔχουμε τήν εὐχή του!