Της Κάτιας Παναγιωτακοπούλου *
Ο Θεός με αξίωσε να πάω για κάποιες μέρες στην Ουγκάντα.
Το πλαίσιο; Ιεραποστολική δράση της Ι.Μ. Παναγίας Χρυσοπηγής (Πολυδένδρι
Αττικής).
Ακριβής τόπος: Λουγκουζί.
-Πάτερ, θέλω πολύ να έρθω! Αλλά τι μπορώ να κάνω εκεί; Πώς θα βοηθήσω;
Νοσηλευτική έχω τελειώσει, αλλά δεν έχω καθόλου εμπειρία!
-Κοίτα, ως νοσηλεύτρια θα έρθεις, αλλά το τι θα καταλήξεις να κάνεις τελικά
θα το δούμε τότε. Ο,τι και να πούμε τώρα ανώφελο είναι. Τα σχέδια αλλάζουν και
προσαρμόζονται όταν είσαι εκεί.
Κάθε μέρα που περνούσε κρατούσα ημερολόγιο. Για να θυμάμαι και να μπορέσω
στο τέλος να κάνω έναν απολογισμό.
Τώρα γράφω αυτό το κείμενο μακριά απ’ αυτό το ημερολόγιο. Μακριά από την
Αφρική, μακριά ακόμα κι απ’ την Ελλάδα.
Πολλοί λένε ότι ένα τέτοιο ταξίδι μεταμορφώνει τον άνθρωπο, του αλλάζει τη
ζωή. Το έλεγα κι εγώ, γι’ αυτό και όλο καθυστερούσα να κάνω αυτόν τον
«απολογισμό». Ηθελα να γράψω όταν έχει περάσει λίγος καιρός, όταν έχει φύγει η
χρυσόσκονη του μεγάλου ταξιδιού και έχουν μείνει οι αληθινοί πολύτιμοι λίθοι
που κατά πάσα πιθανότητα, συνοδεύουν τον άνθρωπο για μεγάλο χρονικό διάστημα,
αν όχι για πάντα.
Η χρυσόσκονη έφυγε, μα εγώ ακόμα το λέω και το παρατηρώ. Ακούγεται ίσως
υπερβολή, μα για τα δικά μου δεδομένα, στον δικό μου μικρόκοσμο, ο τρόπος
σκέψης και συνείδησης των πραγμάτων, δε μπορεί να γυρίσει στο προ Ουγκάντας.
Μπορώ να γράψω άπειρα πράγματα γι’ αυτές τις 15 περίπου μέρες, μπορώ να
γράφω για ώρες και πάλι να μην έχω μεταδώσει ούτε στο ελάχιστο την εμπειρία.
Θα προσπαθήσω να περιγράψω κάποιες εικόνες.
Ξεκινώ με την γενική εντύπωση που πρωτοπήρα απ’ τους δρόμους που περνούσαμε
καθημερινά για τις διάφορες δραστηριότητες και δράσεις μας.
Η πρώτη διαδρομή με το ταξί ήταν συγκλονιστική. Φτώχια παντού. Υπήρχαν
γυναίκες που περπατούσαν κατά μήκος του δρόμου με μεγάλα καλάθια στερεωμένα στο
κεφάλι τους. Ανθρωποι κοιμόντουσαν στο χώμα. Πιο ‘κεί, ένας άντρας καθόταν στην
άκρη του δρόμου μαραζωμένος. Ηταν ατελείωτο. Ολη η διαδρομή ένα σκληρό
εσωτερικό ταξίδι. Κίνηση και θόρυβος και σκόνη. Χάος!
Η δεύτερη διαδρομή για κάποιο λόγο άλλαξε υφή και άρωμα και απόχρωση. Τώρα
έβλεπα κόσμο να επικοινωνεί, χαμόγελα από παιδιά που έτρεχαν για το σχολείο,
γυναίκες που έκαναν «γειτονιά» κρατώντας υφάσματα ή καλάμια. Τώρα μες στο ταξί
μας είχαν αρχίσει χαρούμενα τραγούδια και έμπαινε απ’ τα παράθυρα ένας αέρας
ενθουσιασμού.
Οι επόμενες διαδρομές ήταν ένας συνδιασμός όλων, που κατέληγε στο «Πάτερ
ημών» όταν έπρεπε να διασχίζουμε κάτι τρομερές για τα δεδομένα της Ελλάδας
(!!!) λακούβες για να φτάσουμε στο σπίτι και ύστερα σε χαμόγελα ευτυχίας όταν
βρισκόμασταν σώοι, αβλαβείς και αγαπημένοι και πάλι μαζεμένοι στη ζεστή φωλιά
του π. Γεωργίου που μας φιλοξενούσε με την οικογένειά του.
Η συνειδητοποίηση ήρθε το πρώτο σούρουπο που κάθησα στο μπαλκόνι και είδα
το Αφρικανικό ηλιοβασίλεμα.
Ημουν εκεί. Στη μέση του πουθενά.
Οταν άνοιξε το ιατρείο...
Στην φετινή αποστολή είχαμε τη χαρά να είναι μαζί μας ο ιατρός Γιώργος
Πολυχρονίδης, όπου μαζί με άλλον έναν εξαίρετο ντόπιο γιατρό, εμένα, μια
νοσηλεύτρια επίσης ντόπια και φυσικά-βασικό μέλος-την Αγγελική, ανοίξαμε το
ιατρείο. Κάτω απ’ το καμπαναριό του αγ. Σπυρίδωνα, στο Λουγκουζί.
Στο ιατρείο έρχονταν κάθε μέρα πάρα πολλοί άνθρωποι που υπομονετικά
περίμεναν να εξεταστούν. Ο κάθε ένας, μια ιστορία. Η κάθε ιστορία, μια βαθιά
μαχαιριά στα «δεδομένα» του δυτικού κόσμου και νοοτροπίας.
Εξετάστηκαν πολλοί, παραπέμφθηκαν στο νοσοκομείο πολλοί. Κάθε πρωί που
πηγαίναμε στο ιατρείο, η ίδια σκέψη ότι ουσιαστικά το πρόβλημα δε λύνεται. Κάθε
βράδυ που γυρνούσα σπίτι, το ίδιο συναίσθημα, πως και ένας άνθρωπος να ένοιωσε
λίγο καλύτερα με τη παρουσία μας, είναι κάτι.
Η ευλογημένη ημέρα των βαπτίσεων.
Ηταν Σάββατο και ήταν η πιο όμορφη μέρα της ζωής μου νομίζω. Θα ήθελα πολύ
να το περιγράψω, μα δε γίνεται. Τα μάτια δεν σταματούσαν να δακρύζουν και
ένοιωθα ένα σφίξιμο στο στομάχι από την απέραντη ευτυχία.
Αν μου έλεγε κάποιος να δώσω όλα μου τα χρήματα και δυο μέρες δύσκολο
ταξίδι για να ξαναζήσω μια τέτοια μέρα, θα το έκανα χωρίς αμφιβολία.
Αλλη εικόνα... Δεν ξέρω αν είναι γενικά στην Αφρική έτσι, πάντως τα παιδιά
εκεί είναι απίστευτα! Γελαστά και χαρωπά, ξυπόλυτα ζουζούνια! Εκεί τα παιχνίδια
είναι περιορισμένα μέχρι και ανύπαρκτα για τα περισσότερα παιδιά, οπότε έπιασα
τον εαυτό μου να χαίρεται όταν χοροπηδούσα μαζί με 3-4 παιδάκια πάνω από μια
χαλασμένη ρόδα αυτοκινήτου. Αυτό ήταν το παιχνίδι. Ε και;
Μου λείπουν πολλά απ’ αυτό το ταξίδι, μα όταν σκέφτομαι τα παιδιά, είναι το
κάτι άλλο.
Οταν ταξιδεύουμε σε μια άλλη χώρα, μπορούμε να διακρίνουμε αρκετές διαφορές
σε κουλτούρα ή φυσικό περιβάλλον, φαγητό κλπ σε σχέση με τη δική μας. Στην
Ουγκάντα, είναι όλα διαφορετικά με μια έννοια ιδιαίτερα θετική. Θα αναφέρω τη
βασική διαφορά που μου έκανε εντύπωση. Στην Ελλάδα, δεν έχουμε ιδιαίτερη
μιζέρια γενικά, μα σαν άνθρωποι...Πώς να το κάνουμε, είμαστε μίζεροι! Οποια
κουβέντα και να ακούσεις, ακόμα και μεταξύ νέων, φοιτητών, ακόμα και μαθητών,
υπάρχει αυτό το «δε ξέρω τι θα κάνω, δεν έχω χρήματα να κάνω αυτό, δεν μ’
αφήνουν να κάνω το άλλο, κόπηκα στο μάθημα, πάλι φακές έχουμε σήμερα κλπ». Στην
Ουγκάντα, είναι πραγματικά μέσα στη μιζέρια το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού,
αλλά οι άνθρωποι μόνο μίζεροι δεν είναι. Ο τρόπος που συζητούν είναι
διαφορετικός, το βλέμμα είναι διαφορετικό. Ενοιωθα μια ειλικρίνεια που δεν
ήξερα πως υπάρχει πλέον σε τόσο αγνή μορφή στον σύγχρονο άνθρωπο.
Νοιώθω ευλογημένη που ήμουν εκεί, που παρευρέθηκα σε Θ.Λειτουργία εκεί, που
κοινώνησα εκεί, που γνώρισα ανθρώπους, που αγάπησα και αγαπήθηκα από αδελφούς
που είναι τόσο μακριά, μα τώρα ξέρω πως σε κάθε Θεία Λειτουργία είναι δίπλα μου
η μοναχή Θαβωρία, ο μικρός Κωστής, Ο Χριστοφόρος μα και ο π. Εφραίμ, ο
κ.Γιώργος, η κ. Αγγελική, η αγαπημένη μου Φένια, η Αγγελική και τόσοι άλλοι και
συμπροσευχόμαστε και συνυπάρχουμε σαν Χριστιανοί Ορθόδοξοι σε όλα τα μήκη και
πλάτη αυτού του κόσμου.
Δόξα τω Θεώ! Πολλά εφόδια έτοιμα προς χρήσιν στις δυσκολίες!
*Η Κάτια Παναγιωτακοπούλου είναι νοσηλεύτρια και βοήθησε εθελοντικά τον Ιούλιο του 2016 κατά τη διάρκεια της 5ης αποστολής της Ιεράς Μονής Παναγίας Χρυσοπηγής στην Ουγκάντα.Την ευχαριστούμε "από καρδιάς" πολύ.Ο Θεός να την ευλογεί.