ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΛΟΥΚΑ (Λουκ. 8, 5- 15) - Παραβολή του σπορέως

Μάζεψε ὅλες τίς ἀρετές

Ὅταν ἑορτάζομε τήν μνήμη τοῦ ἁγίου Βασιλείου, τά ἱερά ἄσματα τῆς Ἐκκλησίας μας λένε: «Πάντων τῶν ἁγίων ἀνεμάξω τάς ἀρετάς». Ὅλων τῶν ἁγίων τίς ἀρετές, τίς μάζεψες. Τίς συγκέντρωσες στόν ἑαυτό σου.

Τί νόημα ἔχει αὐτό; Μιά ἀρετή νά ἀποκτήσει ὁ ἄνθρωπος σωστά, πηγαίνει στόν Παράδεισο ἐν δόξῃ. Παίρνει ἀπό τόν Θεό χαρίσματα μεγάλα. Γίνεται εὐάρεστος στό Θεό καί ἀγαπητός στούς ἀνθρώπους. Γιά φανταστεῖτε τί μεγάλος πλοῦτος εἶναι, νά συγκεντρώνει κανείς στό πρόσωπό του, ὄχι μιά ἀρετή ἀλλά πολλές ἀρετές.

Πηγή : Φανερωμενη Χολαργού

Ἀρετή, δέν σημαίνει κάποια ἰδιότητα. Σημαίνει κατ’ ἀρχήν καί κατά κύριο λόγο ἕνα ποταμό χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Γιατί μόνο ἡ χάρη καί ἡ δύναμη καί ὁ φωτισμός τοῦ Ἁγίου Πνεύματος κάνουν τόν ἄνθρωπο νά θέλει καί νά μπορεῖ νά πολεμήσει ἐναντίον τῶν τάσεων, ὀρέξεων, ἐπιθυμιῶν, στραβοπατημάτων τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου. Καί νά πάρει τήν ἀπόφαση δυναμικά καί ἡρωικά νά πολεμήσει ἐναντίον τοῦ ἑαυτοῦ του, γιά νά καθαριστεῖ ἀπό τά πάθη του καί νά ἀποκτήσει τίς μεγάλες ἀρετές.

Οἱ ἄνθρωποι ἀλλάζουν· οἱ πέτρες ὄχι

Ὁ Κύριος μας Ἰησοῦς Χριστός, θέλοντας νά μᾶς δείξει τί εἶναι οἱ ἀρετές, ἀλλά καί πῶς ἀποκτῶνται, μέ τόν χαριτωμένο τρόπο πού δίδασκε, τόν γεμᾶτο ἁπλότητα καί σαφήνεια, εἶπε τήν παραβολή τοῦ σπορέως.

Κάποια φορά ἕνας ἄνθρωπος πῆγε στό χωράφι του νά σπείρει.

Ἐκεῖ, ἔκανε ἕνα ἁπλό ἔργο. Μιά πολύ ἁπλή δουλειά. Σκόρπιζε σπόρους στή γῆ. Ἀλλά τόν σπόρο τόν πέταγε ἁπλόχερα. Ἄλλος ἔπεσε σέ γῆ καλή, μέσα σέ καλό χωράφι, ἄλλος σέ ἀγκάθια, ἄλλος σέ πέτρες κοκ.

Καί ἔτσι ἄλλος καρποφόρησε καί ἄλλος χάθηκε.

Τί θέλει νά πεῖ ἡ παραβολή; Γιατί εἶπε ὁ Χριστός, ἕνα μέρος ἀπό τόν σπόρο ἔπεσε σέ γῆ καλή καί καρποφόρησε. Καί ἄλλο ἔπεσε σέ πέτρες καί σέ ἀγκάθια. Καί τό ὁποῖο ἔστω καί ἄν βλάστησε δέν καρποφόρησε, ἀλλά κατεστράφη. Ξέρομε ὅλοι ὅτι τά χωράφια ἔχουν αὐτές τίς διαφορές, τίς ἑτερομορφίες. Ἀλλά οἱ ἄνθρωποι ἔχουν ὅλοι καί αὐτιά καί μάτια καί καρδιά καί μυαλό.

Ξέρομε ἀκόμη ὅτι τό χωράφι μπορεῖ νά μήν παίρνει καλλιέργεια. Γιατί ὅταν πέσεις ἐπάνω σέ πέτρα, τί μπορεῖς νά κάνεις; Καί ἡ πέτρα τί νά κάνει;

Ἀλλά δέν ὑπάρχει ἄνθρωπος νά εἶναι πέτρα καί ἄλλος πού νά εἶναι γῆ καθαρή, ἐπειδή ἔτσι φτειάχτηκε καί δέν ἀλλάζει.

Ἡ Ἁγία Γραφή, κάνει ἕνα παραλληλισμό. Ὑπάρχουν λέγει κάποια θηρία, ἀλεποῦδες, ἀρκοῦδες, βόδια, ὀχιές κλπ. Μέ ὅλα αὐτά τά θηρία, ὑπάρχουν ἄνθρωποι πού μοιάζουν. Καί εἶναι στή συμπεριφορά τους, ἄλλοι λιοντάρια, ἄλλοι τσακάλια, ἄλλοι τίγρεις, ἄλλοι ὀχιές κτλ.

Ἀλλά, ἐνῶ τά θηρία μένουν γιά πάντα θηρία καί δέν ἀλλάζουν, γιατί ἔτσι τά ἔφτειαξε ὁ Θεός, μέ τούς ἀνθρώπους δέν συμβαίνει τό ἴδιο. Ὑπάρχει ἐνδεχόμενο ὁ ἄνθρωπος θηρίο, λύκος, λιοντάρι, μέ τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, ἄν πέσει στήν καρδιά του, νά γίνει τό καλύτερο καί ἡμερότερο ἀρνάκι.

Ὁ ἄνθρωπος τῆς ἀκολασίας ὅπως ἦταν ἡ ἁγία Μαρία ἡ Αἰγυπτία, νά γίνει ὁ σεμνότερος τοῦ ἄνθρωπος τοῦ κόσμου.

Καί τό ἁρπακτικό ὄρνεο, νά γίνει ὁ πιό εὔσπλαγχνος καί ἐλεήμων καί μεταδοτικός.

Γι' αὐτό ἀκριβῶς ἔλεγε ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός, βγῆκε ὁ σπορέας νά σπείρει τόν σπόρο, τόν λόγο τοῦ Θεοῦ. Ὄχι σέ φυσικές πέτρες καί σέ ἀγκάθια, ἀλλά σέ μιά γῆ πνευματική. Πού μπορεῖ νά εἶναι καί πέτρες καί ἀγκάθια. Μπορεῖ νά εἶναι καί εὔφορη γῆ. Ἀλλά ὁπωσδήποτε εἶναι νοητή, πνευματική γῆ. Ὄχι ἀπό τήν φύση της γόνιμη ἤ ἄγονη, ἀλλά ἀπό τήν διάθεση τήν ἐσωτερική τοῦ ἀνθρώπου, ἡ ὁποία δέν εἶναι σταθερή, ἀλλά ἀλλοιώνεται καί διορθώνεται.

Νά καλλιεργοῦμε τήν ψυχή μας

Χρειάζεται λοιπόν, νά καλλιεργήσει κανείς τήν ψυχή του.

Γιατί αὐτό εἶναι πού μετρᾶ.

Καί συνεχίζει ἡ παραβολή. Ἐκεῖ λέγει πού ἔπεσε ὁ σπόρος, ἀλλοῦ δέν ἔκανε καρπό καθόλου. Ἀλλοῦ ἔκανε τό ἕνα 30, ἀλλοῦ τό ἕνα 60 καί ἀλλοῦ τό ἕνα 100. Τί εἶχε σημασία;

Ἡ πρόθεση, ἡ διάθεση, ἡ ἐσωτερική καλλιέργεια, ἡ ὁποία χρειάζεται καί πρέπει νά γίνει. Ὁ ἄνθρωπος πρέπει νά προσφέρει τόν ἑαυτό του γῆ καλή, στό Θεό. Καί νά προσπαθεῖ νά κάνει τόν ἑαυτό του γῆ ὅσο μπορεῖ πιό καλή. Ἄς ξέρομε, ὅτι Κύριος τοῦ κόσμου καί τῆς ζωῆς μας εἶναι ὁ Θεός. Καί ἀκόμη εἶναι Κύριος τῆς αἰωνιότητος στήν ὁποία εἴτε τό θέλομε εἴτε δέν τό θέλομε, ἀφοῦ ἔτσι πλαστήκαμε, θά πᾶμε.

Γι' αὐτό τό παραγματικό συμφέρον τοῦ ἀνθρώπου, ἡ ἐξυπνάδα του, ἡ σοφία του, εἶναι νά ἀγωνίζεται νά εἶναι εὐάρεστος ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. Ὅποιος αὐτό τό ξεχνάει καί τό ρίχνει ἀλλοῦ, λέγοντας ὅτι εἶναι σοφός, ἤ κάνοντας τόν ἔξυπνο, δέν εἶναι παρά ἕνας ἀνόητος. Πού θυσιάζει γιά τά πρόσκαιρα τά αἰώνια. Γιά τά φθαρτά τά ἄφθαρτα. Γιά τά ἐπίγεια τά ἐπουράνια.

Πῶς ὅμως θά μπορέσομε νά κάνομε καρπό; Καί πόσο καρπό;

Μά τό εἶπε ὁ Χριστός, τό ἕνα νά τό κάνομε ἑκατό. Εἶναι δυνατόν, γιατί κάποιο ἐκλεκτό κομμάτι γῆς ἔκανε τό ἕνα ἑκατό, καί αὐτός πού σπέρνει, δέν τό κάνει γιά χόμπυ, γιά νά κοπιάζει ἄδικα, ἀλλά γιατί περιμένει νά μαζέψει πολύ καρπό.

Ἔτσι καί ὁ ἐπουράνιος σπορέας Κύριος Ἰησοῦς Χριστός σπέρνοντας τόν λόγο του στή γῆ, στή γῆ τῶν ψυχῶν μας, θέλει νά ἐσοδεύσει καρπό εἰ δυνατόν τό ἕνα ἑκατόν. Καί ὅσο περισσότερο καρπό κάνει ἕνας ἄνθρωπος, τόσο περισσότερο τόν εὐαρεστεῖ. Γι' αὐτό καί ὅταν λέμε τό τροπάριο «πάντων τῶν ἁγίων ἀνεμάξω τάς ἀρετάς, πατήρ ἡμῶν Βασίλειε» εἶναι σάν νά τοῦ λέμε: «Τά μάζεψες ὅλα, κοπίασες πολύ. Μάζεψες ὅλες τίς ἀρετές καί τίς ἔκανες τό ἕνα ἑκατό. Ἔδωσες ἑκατονταπλάσιο καρπό». Αὐτό πού περίμενε ὁ Χριστός. Χαρά καί τιμή τοῦ Θεοῦ. Ἀλλά καί χαρά καί τιμή δική σου. Καί χαρά καί τιμή τοῦ ἀνθρώπινου γένους πού δέν μπορεῖ πιά νά κρύβεται πίσω ἀπό τήν μύτη του καί νά λέει: «Μά εἶναι δυνατόν νά πετύχει κανείς τέτοια πράγματα;»

Ὁμοιοπαθεῖς μέ ἐμᾶς εἶναι οἱ ἅγιοι. Σάρκα καί ὀστά ἔχουν ὅπως ὅλοι. Γι' αὐτό εἶναι ὑπόδειγμα γιά μᾶς.

Τό ἐρώτημα εἶναι: Ἐμεῖς τί θά κάνομε γιά νά μιμηθοῦμε τούς ἁγίους; Γιά νά φέρομε καρπό πολύ;

Οἱ πηγές τῶν ὑδάτων

Τά πράγματα εἶναι ἁπλά. Ὁ προφήτης Δαυΐδ λέει στόν πρῶτο ψαλμό τά ἑξῆς ὡραῖα λόγια: «Μακάριος ἀνήρ ὅς οὐκ ἐπορεύθη ἐν βουλῇ ἀσεβῶν καί ἐν ὁδῷ ἁμαρτωλῶν οὐ ἔστη καί ἐπί καθέδρᾳ λοιμῶν οὐκ ἐκάθησε». Καλότυχος ὁ ἄνθρωπος πού δέν εἶχε ποτέ πᾶρε-δῶσε μέ τίς παληανθρωπιές καί μέ τίς ἁμαρτίες. «Μακάριος ἀνήρ ὅς οὐκ ἐπορεύθη ἐν βουλῇ ἀσεβῶν». Δέν ἔκατσε νά κουβεντιάσει μέ ἄλλους, γιά τό πῶς θά κάνει τό ὁποιοδήποτε κακό. «Καί ἐν ὁδῷ ἁμαρτωλῶν οὐ ἔστη». Καί ὅταν ἔβλεπε παληοπαρέες προτιμοῦσε νά φεύγει μακρυά. «Καί ἐπί καθέδρᾳ λοιμῶν οὐκ ἐκάθησε».

«Καί ἔσται», ὁ ἄνθρωπος αὐτός, «ὡς τό ξύλον τό πεφυτευμένον παρά τάς διεξόδους τῶν ὑδάτων». Συνήθως ὅταν βρισκόμαστε στήν κρίσιμη κατάσταση, τότε πού θά ἔπρεπε νά ἀγωνιστοῦμε γιά νά καθαρίσουμε τόν ἑαυτό μας ἀπό τά ζιζάνια καί ἀπό τίς πέτρες, δικαιολογούμαστε γιά τό ὅτι δέν κάνομε προκοπή στίς ἀρετές καί λέμε: «ἐγώ εἶμαι ἔτσι, ἐγώ ἔχω ἐκεῖνα τά προβλήματα, ἐγώ βρίσκομαι σ’ αὐτές τίς καταστάσεις καί σ’ αὐτές τίς δεσμεύσεις». Ἀλλά πάντοτε μποροῦμε νά καθαρίσομε τόν ἑαυτό μας ἤ κόβοντας κάτι πού βλάπτει τήν ψυχή μας ἤ κόβοντας τόν ἑαυτό μας ἀπό κάτι πού κολακεύει τήν φιλαυτία μας. Ἀρκεῖ νά τό θέλομε.

Ἄν τό κάνομε, θά εἴμαστε: «ὡς τό ξύλον τό πεφυτευμένον παρά τάς διεξόδους τῶν ὑδάτων». Τί κάνει τό ξύλο, τό δένδρο πού εἶναι φυτευμένο στίς «διεξόδους τῶν ὑδάτων»;

Δέν διψάει ποτέ!

Ρουφάει ἀπό τίς ρίζες του συνεχῶς νερό. Καί εἶναι, ὅταν πρέπει νά εἶναι, καταπράσινο. Γεμᾶτο ἀπό ἀπό φύλλα, γεμᾶτο ἀπό λουλούδια. Καί κάνει καρπό. Τό βλέπει κανείς καί χαίρεται. Νά λοιπόν πώς μπορεῖ ὁ ἄνθρωπος νά προχωρήσει πνευματικά. Πρέπει νά φροντίσει να φυτευτεῖ «παρά τάς διεξόδους τῶν ὑδάτων».

Τό δένδρο, ἤ φυτρώνει μοναχό του, ἤ τό φυτεύει κάποιος κοντά στίς «διεξόδους τῶν ὑδάτων». Ὁ ἄνθρωπος, θά φυτεύσει μόνος του τόν ἑαυτό του στίς διεξόδους τῶν ὑδάτων.

Ἀλλά ποιές εἶναι αὐτές οἱ «διέξοδοι τῶν ὑδάτων»;

Τόπος πού ρέει τό ὕδωρ, τό νερό τῆς χάρης τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἡ ἁγία Ἐκκλησία. Μέσα σ’ αὐτόν τόν ἱερό τόπο, Παράδεισο ἐπίγειο, ἔτσι τό λένε ὅλοι οἱ ἅγιοι Πατέρες, πρῶτα ἀπ' ὅλα γίνεται ἡ Θεία Λειτουργία. Καί ρέει ὄχι ἁπλῶς νεράκι, ἀλλά ρέει τό αἷμα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, τό ὁποῖο μᾶς καθαρίζει ἀπό κάθε ἁμαρτία καί κάθε ρύπο καί μᾶς δίνει τό ἐφόδιο τῆς ζωῆς τῆς αἰωνίου καί τῆς ἀναστάσεως τῶν νεκρῶν. Τί περισσότερο νά ἐπιθυμήσει κανείς; Καλύτερο ἐφόδιο γιά τή ζωή καί ἰσχυρότερη δύναμη κανείς δέν μπορεῖ νά βρεῖ.

Νά ἐπαναλάβομε τά λόγια τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, πού πρέπει νά σφραγίζουν τήν σκέψη μας καί τήν πορεία μας:

«Χωρίς τήν Θεία Κοινωνία ὁ ἄνθρωπος μπροστά στόν διάβολο εἶναι, λαγός μπροστά στό λιοντάρι. Τόσο τιποτένιος καί τόσο μηδαμηνός. Μέ τήν Θεία Κοινωνία τά πράγματα ἀντιστρέφονται. Ὁ ἄνθρωπος γίνεται λιοντάρι καί ὁ διάβολος γι' αὐτόν λαγός. Ὅταν τόν βλέπει, τόν ἄνθρωπο πού ἔχει πιεῖ τό τίμιο αἷμα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ καί ἔχει φάγει τό σῶμα του τρέμει. Ὅπως τρέμει ὁ λαγός καί τό ἀρνάκι ὅταν ἀκούσει τήν φωνή τοῦ λιονταριοῦ. Πόσο ἀδικεῖ ὁ ἄνθρωπος τόν ἑαυτό του ὅταν δέν φροντίζει νά κοινωνεῖ τό ἅγιο σῶμα καί τό τίμιο αἷμα τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ».

Ἄς φανταστοῦμε λοιπόν πόση δύναμη παίρνει ὁ ἄνθρωπος· δύναμη ζωῆς αἰωνίου, δύναμη ἐναντίον τοῦ κακοῦ, δύναμη γιά νά ἐπιτύχει ὅλες τίς ἀρετές, ὅταν μπαίνει στήν Ἐκκλησία καί φυτεύει τόν ἑαυτό του στόν τόπο πού ρέει τό ὕδωρ τό ζῶν.

Ἀνυπολόγιστη ἡ ἀμοιβή

Ζοῦμε μέσα στόν κόσμο, συναναστρεφόμαστε, συναλλασσόμαστε καί ἔχομε γνωστούς καί φίλους. Ἀλλά κάθε μέρα καί κάθε στιγμή πρέπει νά πολλαπλασιάζομε τήν πνευματική μας καρποφορία, φερόμενοι σέ ὅλα μέ σεμνότητα, μέ γλυκό λόγο, μέ ἐντιμότητα μέ εἰλικρίνια μέ καλωσύνη, μέ εὐσπλαγχνία, μέ καθαρότητα καρδιᾶς.

Πῶς θά τό πετύχομε; Ὅσο πιό πολύ μένει κανείς ἑνωμένος μέ τόν Χριστό, τόσο περισσότερο παίρνει τή ζωή τοῦ Χριστοῦ, τήν δύναμη τοῦ Χριστοῦ καί τήν διοχετεύει, συνεχῶς στά ἔργα του καί στίς ἐκδηλώσεις του. Καί ἔτσι φέρει καρπόν πολύν.

Μένει κανείς ἑνωμένος μέ τόν Χριστό, ὅταν κάνει προτεραιότητα στή ζωή του τόν Χριστό, τήν αἰώνια ζωή τήν ὁποία μᾶς δίδαξε καί τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ὅταν ὁ ἄνθρωπος τό θέσει αὐτό προτεραιότητα, ἔχει σκάψει τό χωράφι του. Ἔχει βγάλει τά ἀγκάθια καί ἔχει πετάξει τίς πέτρες. Ἀπό κεῖ καί πέρα, θά συνεχίζει βέβαια νά καλλιεργεῖ μέχρι πού νά κλείσει τά μάτια του, τό χωράφι τῆς ψυχῆς του.

Θά τό καλλιεργεῖ ὅλο καί καλύτερα, ὅλο καί περισσότερο, ἀλλά καί θά φέρει ὅλο καί περισσότερο καρπό.

Τά λόγια τά ὁποῖα ἀκοῦμε μέσα στήν Ἐκκλησία δέν εἶναι θεωριές. Δέν εἶναι γιά κείνους πού ἔχουν ὄρεξη νά κάτσουν νά διαβάζουν σοφά καί δυσερμήνευτα πράγματα. Εἶναι γιά ὅλους ζωή καί ἀνάσταση. Γι' αὐτό λοιπόν ἄς ἀγωνιστοῦμε καί ἐμεῖς νά ἀποκτήσομε πρῶτα κάποια, μετά μιά ἄλλη καί στό τέλος περισσότερες ἀρετές. Γιατί ὅπως εἶπε ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός στήν παραβολή τῶν ταλάντων, ὅταν ἕνας ἀγωνιστεῖ καί κάνει τό ἕνα δύο, θἄχει τεράστια καί ἀνυπολόγιστη ἀμοιβή.

Γιά φαντασθεῖτε τί ἀμοιβή ἔχει νά δώσει ὁ φιλόψυχος καί γενναιόδωρος καί πλουσιοπάροχος Θεός σέ κεῖνον πού θά κάνει ὄχι τό ἕνα δύο, ἀλλά τό ἕνα τριάντα, τό ἕνα ἑξῆντα καί τό ἕνα ἑκατό.

Καί ἄν τό ἐμπόριο γιά ἐπίγεια καί γιά φθαρτά τό ἐπιδιώκουμε καί τά κέρδη μᾶς γεμίζουν χαρά, γιά νά φαντασθεῖτε τί σημαίνει ἐμπόριο στά πνευματικά. Γι' αὐτό καί διαβάζομε μέσα στά τροπάρια τῆς Ἐκκλησίας μας, τά λόγια γιά κάποιον ἅγιο: «Ἔγινες μεγαλέμπορος». Ἔκανες τό πιό μεγάλο ἐμπόριο τοῦ κόσμου. Καί ἐπέτυχες τά κέρδη, ἀμύθητα κέρδη μέ τήν διακονία τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ.

Νά μᾶς ἀξιώσει ὁ Κύριος νά κάνομε κάτι, ὅτι μποροῦμε περισσότερο, γιά νά εὐαρεστήσομε τόν Θεό καί νά κερδίσομε τήν αἰώνια ζωή καί ἀνταμοιβή. Ἀμήν.-

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ ΜΕΛΕΤΙΟΥ (†)

Διασκευασμένη ὁμιλία του στόν Ἅγιο Βασίλειο Πρεβέζης τήν 31/12/1995

Ευκολότερο είναι να αφανιστεί ο ουρανός και να διαλυθεί η γη, παρά να πάθει κάτι η Εκκλησία. (Αγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος) Κατηγορία Εκκλησία, Πατερικά O Καλός Ποιμήν. Τοιχογραφία από την κατακόμβη (2ος-5ος αι.) της Αγ. Πρισκίλλας στη Ρώμη. Η φωτογραφία είναι δανεισμένη από την wikipedia. «Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω ὑμᾶς ὡς πρόβατα ἐν μέσῳ λύκων» [1]. Ποιος ποιμένας στέλνει τα πρόβατα μέσα στους λύκους; Αλλά όταν δει τον λύκο ο ποιμένας, συγκεντρώνει τα πρόβατα· ενώ ο Χριστός το αντίθετο έκανε· τα πρόβατα στους λύκους απέστειλε και δεν φαγώθηκαν από τα θηρία τα πρόβατα, αλλά οι λύκοι μετακινήθηκαν στην ημερότητα των προβάτων. Και για να μην λένε εκείνοι «Πρόβατα είμαστε, και μάς στέλνεις τροφή στους λύκους και τραπέζι στα θηρία;», με μια λέξη περιέβαλε την διάνοιά τους. Δεν είπε «Πηγαίνετε», γιατί δεν τους έστελνε χάρη στη δική τους δύναμη· αλλά «Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω ὑμᾶς». Ασθενείς εμείς· αλλά δυνατός αυτός που μάς στέλνει. -Και ποιος είσαι συ; - Εγώ είμαι εκείνος που στερέωσε τον ουρανό, που θεμελίωσε την γη [2], που διαχώρισε την θάλασσα, που κάρφωσε στον σταυρό το εναντίον σας χειρόγραφο, που ανέτρεψε τον παλαιό νόμο, που σάς οδήγησε πάλι στην αρχαία πατρίδα, που παραλύει τα ισχυρά και ισχυροποιεί τα παράλυτα. Τί είναι ισχυρότερο από την θάλασσα; Αλλά η ψιλή άμμος καταστέλλει εκείνη την αφόρητη βία. Ορίστε, εγώ σάς στέλνω σαν πρόβατα μέσα στους λύκους. Τείχος τα θηρία για τα πρόβατα γίνονται, ώστε να μην διασωθούν ούτε με τη φυγή. Ω, πόσο μεγάλη η δύναμη εκείνου που απέστειλε! Στο μέσο τα πρόβατα και ολόγυρα οι λύκοι· αλλά μεταβλήθηκαν κι έγιναν πρόβατα. Όχι γιατί ήταν εκ φύσεως λύκοι, αλλά στην προαίρεση. - Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω ὑμᾶς. - Τί, λοιπόν, διατάζεις; - «Γίνεσθε φρόνιμοι ὡς οἱ ὄφεις͵ καὶ ἀκέραιοι ὡς αἱ περιστεραί» [3]. - Τί λες, «φρόνιμοι ὡς οἰ ὄφεις»; - Το φίδι, ακομα κι αν δεχθεί μύρια τραύματα, το δε κεφάλι διαφυλάξει σώο, είναι όλο υγιές. Έτσι και συ, κι αν ακόμη χρήματα θέλει να πάρει ο εχθρός, δώσε· κι αν κτήματα, κι αν ακόμα αυτήν την ζωή· μόνο την πίστη σου διατήρησε. Να γίνεστε εχέφρονες. Όταν εκείνη παραμένει, τότε όλα είναι εύκολα κι ευρύχωρα. Γυμνός βγήκες από την κοιλιά της μητέρας σου, γυμνός και θα απέλθεις. Αλλά σε εξορίζει κάποιος; Του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής. Αλλά αποθνήσκεις; όμως ο θάνατος είναι για σένα αποδημία. Μονάχα την πίστη μην απολέσεις, τον θησαυρό τον αφάγωτο, την πίστη την αδαπάνητο. Μάρτυρες τούτων οι μάρτυρες αυτοί· επειδή δεν απώλεσαν την πίστη, ακόμη και μετά την τελευτή είναι δυνατότεροι των ζώντων. Γι’ αυτό έγινα άνθρωπος, γι’ αυτό προσέλαβα σάρκα, για να κάνω την οικουμένη Εκκλησία. Γιατί η Εκκλησία είναι το σημαντικότερο έργο του Θεού, και δεν ασφαλίζεται με τοίχους, αλλά περιτειχίζεται με την πίστη. Για την Εκκλησία στάθηκε ο ουρανός και ξεχύθηκε η θάλασσα και απλώθηκε ο αέρας και θεμελιώθηκε η γή, παράδεισος φυτεύτηκε, δόθηκε νόμος, στάλθηκαν προφήτες, έγιναν θαύματα, σχιζόταν και επανασυρράπτονταν το πέλαγος, ράγιζε η πέτρα και πάλι συμπαγής γινόταν, μάννα έπεφτε βροχή και προετοιμάζονταν η σχεδιαζόμενη τράπεζα. Για την Εκκλησία προφήτες, για την Εκκλησία απόστολοι· και γιατί λέω πολλά; Για την Εκκλησία ο μονογενής Υιός του Θεού έγινε άνθρωπος, όπως λέει ο Παύλος: «Ὅς γε τοῦ ἰδίου Υἱοῦ οὐκ ἐφείσατο» [4]. Δεν λογάριασε τον Υιό, για να φροντίσει την Εκκλησία. Τούτο το αίμα ποτίζει αυτήν· γι αυτό τα φυτά δεν είναι δυνατόν να μαραθούν, ούτε να φυλλορροήσουν. Δεν υπόκειται στις ανάγκες των καιρών, ούτε υποκύπτει στους χρόνους, το μεν καλοκαίρι να έχει κόμμωση τα φύλλα, τον δε χειμώνα να απογυμώνεται. Γιατί τήν καλλιεργεί όχι η ανάγκη των καιρών, αλλά η χάρις του Αγίου Πνεύματος· γι αυτό και δεν διασπάται ξανά. Το αξιοθαυμαστο δεν είναι ότι δεν διασπάται, αλλά το γεγονός ότι δεν διασπάται ακόμα και όταν την πολεμούν πολλοί. Πόσοι από την αρχή πολέμησαν την Εκκλησία; Όταν ήταν νεόφυτη, πολλοί κινήθηκαν αναντίον της. Τώρα όμως, με την χάρη του Θεού και με την δύναμη του Αγίου Πνεύματος, και βασιλείς ευσεβείς, και στρατηλάτες, και ολόκληρη η οικουμένη γιόμισε από πίστη· ενώ στην αρχή και στα προίμια βασιλείς μέσα στην ασέβεια, στρατηλάτες ασεβείς, διατάγματα αρχόντων, βωμοί ανάπτονταν, καπνός παντού και κνίσσα. Ο αέρας μολύνονταν, η γη μιαίνονταν, οι δαίμονες βάκχευαν, ο διάβολος χόρευε, ο πατέρας σκότωνε τον γιο, ο γιος ατίμαζε· η φύση σχιζόταν, και η ευσέβεια δεν μοιραζόταν. Πού τώρα εκείνοι που τόλμησαν στην Εκκλησία να αντιπαραταχθούν; Όταν ήταν νεόφυτη, δεν αδικήθηκε· όταν άγγιξε τον ουρανό, προσδοκάς να υπερτερήσεις αυτής; Όταν ήταν ένδεκα οι απόστολοι, ουδείς επικράτησε αυτών, αλλά αυτοί οι ένδεκα τόσες μυριάδες σαγήνεψαν· τώρα, όταν η θάλασσα και η οικουμένη και η ακατοίκητη γη και οι πόλεις και όλα τα πέρατα έχουν πληρωθεί από ευσέβεια, τότε ελπίζεις να την νικήσεις; Αλλά δεν δύνασαι· γιατί ο Χριστός έβγαλε απόφαση: «Πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς» [5]. Ευκολότερο είναι να αφανιστεί ο ουρανός και να διαλυθεί η γη, παρά να πάθει κάτι η Εκκλησία. Ο ίδιος ο Χριστός είπε: «Ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσονται͵ οἱ δὲ λόγοι μου οὐ μὴ παρέλθωσι» [6]. Και πολύ σωστά· γιατί ο λόγος του Θεού είναι δυνατώτερος αυτού του ουρανού, αφού ο ουρανός έργο είναι του λόγου. Είπε ο Θεός, Γενηθήτω ουρανός· και ο λόγος έγινε έργο. Έτρεχε η φύση και δεν την εμπόδιζε τίποτα. Γιατί και Δεσπότης ήταν της φύσεως, και τέτοια να την κάνει και τέτοια να την μεταβάλει. Εγώ αυτήν οικοδόμησα, που έστησα τους ουρανούς· αλλά δεν θα παρελάμβανα στους ουρανούς σώμα, παρά για να μάθεις ότι η Εκκλησία είναι κι από τον ουρανό και από τους αγγέλους κι από όλη την κτίση πολυτιμώτερη. Γι αυτό ο ουρανός και η γη θα παρέλθουν, οι δε λόγοι μου δεν θα παρέλθουν ποτέ. Ας έλθει εδώ ο Ιουδαίος, ας έλθει εδώ ο Έλληνας [7]. Αν τούτα τα λόγια αποτελούν κομπορρημοσύνη, ας τα ελέγξει· αν όμως είναι αλήθεια όσα ειπώθηκαν, ας προσκυνήσει την δύναμη. Είπε ο Χριστός ότι ο ουρανός και η γη θα παρέλθουν, τα δε λόγια του δεν θα παρέλθουν. Τί είναι, λοιπόν, τα λόγια αυτού; Ας τα βάλουμε στο μέσον, ας δούμε μήπως στην πορεία εξέπεσαν. Δεν τα λέω αυτά επειδή αμφιβάλλω, αλλά για να αποστομώσω τον αιρετικό. Γι αυτό, «Ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσονται͵ οἱ δὲ λόγοι μου οὐ μὴ παρέλθωσι». Και ποιά είναι τα λόγια του; «Σὺ εἶ Πέτρος͵ καὶ ἐπὶ ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τὴν Ἐκκλησίαν͵ καὶ πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς» [8]. Επάνω σε αυτήν εδώ την πέτρα. Δεν είπε «επάνω στον Πέτρο»· ούτε, βέβαια, επάνω στον άνθρωπο, αλλά επάνω στην πίστη οικοδόμησε την δική του Εκκλησία. Και ποία ήταν η πίστη; «Σὺ εἶ ὁ Χριστὸς͵ ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος» [9]. Πέτρα αποκάλεσε την Εκκλησία, η οποία δέχεται κύματα και μένει ασάλευτη. Γιατί και η Εκκλησία δέχεται πειρασμούς, αλλά δεν νικάται. Τί σημαίνει, λοιπόν, «επάνω στην πέτρα»; Σημαίνει ομολογία των λόγων τούτων. - Δεν βάζεις λίθους; ούτε ξύλα; μήτε σίδηρο; - Όχι, απαντά, γιατί δεν είναι τέτοιου είδους οικοδομή, η οποία, όσο καλή κι αν είναι, με την πάροδο του χρόνου καταρρέει· την δε ομολογία της πίστεως ούτε οι δαίμονες δεν δύνανται να την νικήσουν. Και το μαρτυρούν οι μάρτυρες, οι οποίοι αποξέονται στα πλευρά και δεν χάνουν την πίστη [10]. Ω, καινούρια και παράδοξα πράγματα! Ο τοίχος σκάπτεται και ο θησαυρός δεν συλείται· η σάρκα δαπανάται και η πίστη δεν αναλίσκεται· τέτοια είναι των μαρτύρων η δύναμη. «Γιατί επάνω σε τούτη την πέτρα θα οικοδομήσω την Εκκλησία μου, και οι πύλες του Άδη δεν θα την νικήσουν». Προσέχετε την ακρίβεια των λέξεων: «πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς». - Και τότε γιατί, λέει, δεν εμποδίζει τους πειρασμούς να έλθουν κατά της Εκκλησίας; - Όχι για να δείξω την δύναμή μου; Αν δεν την πολεμήσει κανείς, έχουν να πούνε: «Αν είχε πολεμηθεί, θα νικιόταν». Γι αυτό αφήνω αυτήν να την πολεμούν, ώστε να μην αποδίδεται η νίκη στην απουσία των πολεμούντων. Και δεν είπε ότι δεν θα την προσβάλουν οι πύλες του Άδη, αλλά ότι δεν θα κατισχύσουν αυτής· θα πολεμηθεί μεν, αλλά δεν θα νικηθεί. Περνά θύελλες η Εκκλησία, αλλά δεν καταποντίζεται· κλυδωνίζεται, αλλά δεν βυθίζεται· δέχεται βέλη, αλλά δεν δέχεται τραύματα· δέχεται πολιορκητικές μηχανές, αλλά ο πύργος δεν σαλεύεται. Και τί λέγω η Εκκλησία; Έναν λόγο πρόφερε ο ψαράς, και στάθηκε σαν πύργος άσειστος. Πόσοι τύρανοι φιλονίκησαν να αφανίσουν τα λόγια αυτά, αλλά δεν νίκησαν; Γιατί έχει θεμελιωθεί επάνω στην πέτρα. Βάλε με το νου σου: τύραννοι, βασιλείς, διαδήματα, ακονισμένα ξίφη, δόντια θηρίων, απειλές θανάτου, τηγάνια, καμίνια. Όλη τη φαρέτρα του άδειασε ο διάβολος, την εκκλησία όμως δεν έβλαψε. Γιατί; «Πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς». Πόσοι εξ αρχής πολέμησαν την Εκκλησία; πού είναι αυτοί που την πολέμησαν; Εσίγασαν, και παραδίνονται στη λήθη· η Εκκλησία ανθεί. Ποιός Κλαύδιος; ποιός Αύγουστος; ποιός Νέρων; ποιός Τιβέριος; Ονόματα είναι μικρά· ενώ ουδείς θυμάται αυτούς. Επειδή πολέμησαν την Εκκλησία, έχασαν ακόμα και την υστεροφημία· η δε Εκκλησία λάμπει πιο πολύ κι από τον ήλιο. [Απόδοση στη Νεοελληνική αποσπάσματος εκ της πρώτης ομιλίας του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου Εἰς τήν Πεντηκοστήν, PG 52.803 εξ.] ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ 1. Ματθ. 10.16 2. Πρβλ. Εβρ. 1.10-12 και Ψαλμ. 101, 26-28: «Καί Σὺ κατ’ ἀρχάς, Κύριε, τὴν γῆν ἐθεμελίωσας, καὶ ἔργα τῶν χειρῶν σού εἰσιν οἱ οὐρανοί· αὐτοὶ ἀπολοῦνται, σὺ δὲ διαμένεις, καὶ πάντες ὡς ἱμάτιον παλαιωθήσονται, καὶ ὡσεὶ περιβόλαιον ἑλίξεις αὐτοὺς καὶ ἀλλαγήσονται· σὺ δὲ ὁ αὐτὸς εἶ, καὶ τὰ ἔτη σου οὐκ ἐκλείψουσιν». 3. Ματθ. 10.16 4. Ρωμ. 8.32 5. Ματθ. 16.18 6. Ματθ. 24.35 7. Πρβλ. Α’ Κορ. 1.22-24: «ἐπειδὴ καὶ Ἰουδαῖοι σημεῖον αἰτοῦσι καὶ Ἕλληνες σοφίαν ζητοῦσιν, ἡμεῖς δὲ κηρύσσομεν Χριστὸν ἐσταυρωμένον, Ἰουδαίοις μὲν σκάνδαλον, Ἕλλησι δὲ μωρίαν, αὐτοῖς δὲ τοῖς κλητοῖς, Ἰουδαίοις τε καὶ Ἕλλησι, Χριστὸν Θεοῦ δύναμιν καὶ Θεοῦ σοφίαν». Το Ευαγγέλιο, επομένως, και συνεπακόλουθα οι Πατέρες της Εκκλησίας, όταν αναφέρονται στους Ιουδαίους και στους Έλληνες δεν εκφράζουν αντησημιτισμό ή μισελληνισμό αλλά παραβάλλουν τον Χριστό με τον μονοθεϊσμό, από τη μία, που εκπροσωπούν οι μεν, κι από την άλλη με την πολυθεΐα και με την φιλοσοφία, που συνοψίζονται στον όρο Έλληνες. Από τη μία ένας Θεός, απρόσιτος και παντοδύναμος, ποιών σημεία και τέρατα· από την άλλη ο πολυθεϊσμός που αποδίδει στους θεούς κάθε υπέρτατη αρετή και κάθε ανθρώπινο πάθος· στη μέση ο Χριστός, Θεός πάσχων και τέλειος άνθρωπος, όμοιος κατά πάντα με εμάς, εκτός αμαρτίας. Από τη μια το θαύμα και οι μυστικιστικές εξαγνιστικές θυσίες· από την άλλη η φιλοσοφία, η οποία γέννησε τόσο την ιδέα του ενός και μόνου Θεού, όσο και τον αγνωστικισμό· στη μέση το μέγα και παράδοξον Μυστήριον, Χριστός Θεού δύναμις και Θεού σοφία. 8. Ματθ. 16.18 9. Ματθ 16,16. Είναι η απάντηση του Πέτρου στην αμέσως προηγούμενη ερώτηση του Χριστού «Ὑμεῖς δὲ τίνα με λέγετε εἶναι;». 10. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος δεν χρησιμοποιεί τυχαία τον ενεστώτα, αφού μέχρι και σήμερα δεν λείπουν οι χριστιανοί που πληρώνουν με αίμα την πίστη τους στον Χριστό. Αλλά ακόμα και εάν δεν υφίσταται για μας τέτοιος κίνδυνος, υπάρχει ανάμεσά μας φθόνος, μίσος, δόλος, κατάκριση, συκοφαντία και κάθε άλλη αμαρτία με την οποία τρώμε καθημερινά τις σάρκες των αδελφών μας. Αν, λοιπόν, όσοι μάς εχθρεύονται κατεργάζονται μύριες μεθόδους για να μάς νικήσουν, η ομολογία πίστεως στον Χριστό συνεπάγεται την τήρηση της εντολής που μάς έδωσε, να αγαπούμε δηλαδή και να ευλογούμε και να ευεργετούμε τους εχθρούς μας. Αν πάλι, κάποιες φορές, έχουμε διαπράξει κάτι εις βάρος των συνανθρώπων μας, η αυτή ομολογία οδηγεί στην ειλικρινή και έμπρακτη μετάνοια --- Πηγή: Απλά και Ορθόδοξα: https://xerouveim.blogspot.com/2018/08/blog-post.html#more

Απλά και Ορθόδοξα «ἐν ἁπλότητι καὶ εἰλικρινείᾳ Θεοῦ» (Β΄Κορ. 1, 12) Αρχική σελίδα Επικοινωνία Ευκολότερο είναι να αφανιστεί ο ουρανός και να διαλυθεί η γη, παρά να πάθει κάτι η Εκκλησία. (Αγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος) Κατηγορία Εκκλησία, Πατερικά O Καλός Ποιμήν. Τοιχογραφία από την κατακόμβη (2ος-5ος αι.) της Αγ. Πρισκίλλας στη Ρώμη. Η φωτογραφία είναι δανεισμένη από την wikipedia. «Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω ὑμᾶς ὡς πρόβατα ἐν μέσῳ λύκων» [1]. Ποιος ποιμένας στέλνει τα πρόβατα μέσα στους λύκους; Αλλά όταν δει τον λύκο ο ποιμένας, συγκεντρώνει τα πρόβατα· ενώ ο Χριστός το αντίθετο έκανε· τα πρόβατα στους λύκους απέστειλε και δεν φαγώθηκαν από τα θηρία τα πρόβατα, αλλά οι λύκοι μετακινήθηκαν στην ημερότητα των προβάτων. Και για να μην λένε εκείνοι «Πρόβατα είμαστε, και μάς στέλνεις τροφή στους λύκους και τραπέζι στα θηρία;», με μια λέξη περιέβαλε την διάνοιά τους. Δεν είπε «Πηγαίνετε», γιατί δεν τους έστελνε χάρη στη δική τους δύναμη· αλλά «Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω ὑμᾶς». Ασθενείς εμείς· αλλά δυνατός αυτός που μάς στέλνει. -Και ποιος είσαι συ; - Εγώ είμαι εκείνος που στερέωσε τον ουρανό, που θεμελίωσε την γη [2], που διαχώρισε την θάλασσα, που κάρφωσε στον σταυρό το εναντίον σας χειρόγραφο, που ανέτρεψε τον παλαιό νόμο, που σάς οδήγησε πάλι στην αρχαία πατρίδα, που παραλύει τα ισχυρά και ισχυροποιεί τα παράλυτα. Τί είναι ισχυρότερο από την θάλασσα; Αλλά η ψιλή άμμος καταστέλλει εκείνη την αφόρητη βία. Ορίστε, εγώ σάς στέλνω σαν πρόβατα μέσα στους λύκους. Τείχος τα θηρία για τα πρόβατα γίνονται, ώστε να μην διασωθούν ούτε με τη φυγή. Ω, πόσο μεγάλη η δύναμη εκείνου που απέστειλε! Στο μέσο τα πρόβατα και ολόγυρα οι λύκοι· αλλά μεταβλήθηκαν κι έγιναν πρόβατα. Όχι γιατί ήταν εκ φύσεως λύκοι, αλλά στην προαίρεση. - Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστέλλω ὑμᾶς. - Τί, λοιπόν, διατάζεις; - «Γίνεσθε φρόνιμοι ὡς οἱ ὄφεις͵ καὶ ἀκέραιοι ὡς αἱ περιστεραί» [3]. - Τί λες, «φρόνιμοι ὡς οἰ ὄφεις»; - Το φίδι, ακομα κι αν δεχθεί μύρια τραύματα, το δε κεφάλι διαφυλάξει σώο, είναι όλο υγιές. Έτσι και συ, κι αν ακόμη χρήματα θέλει να πάρει ο εχθρός, δώσε· κι αν κτήματα, κι αν ακόμα αυτήν την ζωή· μόνο την πίστη σου διατήρησε. Να γίνεστε εχέφρονες. Όταν εκείνη παραμένει, τότε όλα είναι εύκολα κι ευρύχωρα. Γυμνός βγήκες από την κοιλιά της μητέρας σου, γυμνός και θα απέλθεις. Αλλά σε εξορίζει κάποιος; Του Κυρίου η γη και το πλήρωμα αυτής. Αλλά αποθνήσκεις; όμως ο θάνατος είναι για σένα αποδημία. Μονάχα την πίστη μην απολέσεις, τον θησαυρό τον αφάγωτο, την πίστη την αδαπάνητο. Μάρτυρες τούτων οι μάρτυρες αυτοί· επειδή δεν απώλεσαν την πίστη, ακόμη και μετά την τελευτή είναι δυνατότεροι των ζώντων. Γι’ αυτό έγινα άνθρωπος, γι’ αυτό προσέλαβα σάρκα, για να κάνω την οικουμένη Εκκλησία. Γιατί η Εκκλησία είναι το σημαντικότερο έργο του Θεού, και δεν ασφαλίζεται με τοίχους, αλλά περιτειχίζεται με την πίστη. Για την Εκκλησία στάθηκε ο ουρανός και ξεχύθηκε η θάλασσα και απλώθηκε ο αέρας και θεμελιώθηκε η γή, παράδεισος φυτεύτηκε, δόθηκε νόμος, στάλθηκαν προφήτες, έγιναν θαύματα, σχιζόταν και επανασυρράπτονταν το πέλαγος, ράγιζε η πέτρα και πάλι συμπαγής γινόταν, μάννα έπεφτε βροχή και προετοιμάζονταν η σχεδιαζόμενη τράπεζα. Για την Εκκλησία προφήτες, για την Εκκλησία απόστολοι· και γιατί λέω πολλά; Για την Εκκλησία ο μονογενής Υιός του Θεού έγινε άνθρωπος, όπως λέει ο Παύλος: «Ὅς γε τοῦ ἰδίου Υἱοῦ οὐκ ἐφείσατο» [4]. Δεν λογάριασε τον Υιό, για να φροντίσει την Εκκλησία. Τούτο το αίμα ποτίζει αυτήν· γι αυτό τα φυτά δεν είναι δυνατόν να μαραθούν, ούτε να φυλλορροήσουν. Δεν υπόκειται στις ανάγκες των καιρών, ούτε υποκύπτει στους χρόνους, το μεν καλοκαίρι να έχει κόμμωση τα φύλλα, τον δε χειμώνα να απογυμώνεται. Γιατί τήν καλλιεργεί όχι η ανάγκη των καιρών, αλλά η χάρις του Αγίου Πνεύματος· γι αυτό και δεν διασπάται ξανά. Το αξιοθαυμαστο δεν είναι ότι δεν διασπάται, αλλά το γεγονός ότι δεν διασπάται ακόμα και όταν την πολεμούν πολλοί. Πόσοι από την αρχή πολέμησαν την Εκκλησία; Όταν ήταν νεόφυτη, πολλοί κινήθηκαν αναντίον της. Τώρα όμως, με την χάρη του Θεού και με την δύναμη του Αγίου Πνεύματος, και βασιλείς ευσεβείς, και στρατηλάτες, και ολόκληρη η οικουμένη γιόμισε από πίστη· ενώ στην αρχή και στα προίμια βασιλείς μέσα στην ασέβεια, στρατηλάτες ασεβείς, διατάγματα αρχόντων, βωμοί ανάπτονταν, καπνός παντού και κνίσσα. Ο αέρας μολύνονταν, η γη μιαίνονταν, οι δαίμονες βάκχευαν, ο διάβολος χόρευε, ο πατέρας σκότωνε τον γιο, ο γιος ατίμαζε· η φύση σχιζόταν, και η ευσέβεια δεν μοιραζόταν. Πού τώρα εκείνοι που τόλμησαν στην Εκκλησία να αντιπαραταχθούν; Όταν ήταν νεόφυτη, δεν αδικήθηκε· όταν άγγιξε τον ουρανό, προσδοκάς να υπερτερήσεις αυτής; Όταν ήταν ένδεκα οι απόστολοι, ουδείς επικράτησε αυτών, αλλά αυτοί οι ένδεκα τόσες μυριάδες σαγήνεψαν· τώρα, όταν η θάλασσα και η οικουμένη και η ακατοίκητη γη και οι πόλεις και όλα τα πέρατα έχουν πληρωθεί από ευσέβεια, τότε ελπίζεις να την νικήσεις; Αλλά δεν δύνασαι· γιατί ο Χριστός έβγαλε απόφαση: «Πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς» [5]. Ευκολότερο είναι να αφανιστεί ο ουρανός και να διαλυθεί η γη, παρά να πάθει κάτι η Εκκλησία. Ο ίδιος ο Χριστός είπε: «Ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσονται͵ οἱ δὲ λόγοι μου οὐ μὴ παρέλθωσι» [6]. Και πολύ σωστά· γιατί ο λόγος του Θεού είναι δυνατώτερος αυτού του ουρανού, αφού ο ουρανός έργο είναι του λόγου. Είπε ο Θεός, Γενηθήτω ουρανός· και ο λόγος έγινε έργο. Έτρεχε η φύση και δεν την εμπόδιζε τίποτα. Γιατί και Δεσπότης ήταν της φύσεως, και τέτοια να την κάνει και τέτοια να την μεταβάλει. Εγώ αυτήν οικοδόμησα, που έστησα τους ουρανούς· αλλά δεν θα παρελάμβανα στους ουρανούς σώμα, παρά για να μάθεις ότι η Εκκλησία είναι κι από τον ουρανό και από τους αγγέλους κι από όλη την κτίση πολυτιμώτερη. Γι αυτό ο ουρανός και η γη θα παρέλθουν, οι δε λόγοι μου δεν θα παρέλθουν ποτέ. Ας έλθει εδώ ο Ιουδαίος, ας έλθει εδώ ο Έλληνας [7]. Αν τούτα τα λόγια αποτελούν κομπορρημοσύνη, ας τα ελέγξει· αν όμως είναι αλήθεια όσα ειπώθηκαν, ας προσκυνήσει την δύναμη. Είπε ο Χριστός ότι ο ουρανός και η γη θα παρέλθουν, τα δε λόγια του δεν θα παρέλθουν. Τί είναι, λοιπόν, τα λόγια αυτού; Ας τα βάλουμε στο μέσον, ας δούμε μήπως στην πορεία εξέπεσαν. Δεν τα λέω αυτά επειδή αμφιβάλλω, αλλά για να αποστομώσω τον αιρετικό. Γι αυτό, «Ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ γῆ παρελεύσονται͵ οἱ δὲ λόγοι μου οὐ μὴ παρέλθωσι». Και ποιά είναι τα λόγια του; «Σὺ εἶ Πέτρος͵ καὶ ἐπὶ ταύτῃ τῇ πέτρᾳ οἰκοδομήσω μου τὴν Ἐκκλησίαν͵ καὶ πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς» [8]. Επάνω σε αυτήν εδώ την πέτρα. Δεν είπε «επάνω στον Πέτρο»· ούτε, βέβαια, επάνω στον άνθρωπο, αλλά επάνω στην πίστη οικοδόμησε την δική του Εκκλησία. Και ποία ήταν η πίστη; «Σὺ εἶ ὁ Χριστὸς͵ ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ τοῦ ζῶντος» [9]. Πέτρα αποκάλεσε την Εκκλησία, η οποία δέχεται κύματα και μένει ασάλευτη. Γιατί και η Εκκλησία δέχεται πειρασμούς, αλλά δεν νικάται. Τί σημαίνει, λοιπόν, «επάνω στην πέτρα»; Σημαίνει ομολογία των λόγων τούτων. - Δεν βάζεις λίθους; ούτε ξύλα; μήτε σίδηρο; - Όχι, απαντά, γιατί δεν είναι τέτοιου είδους οικοδομή, η οποία, όσο καλή κι αν είναι, με την πάροδο του χρόνου καταρρέει· την δε ομολογία της πίστεως ούτε οι δαίμονες δεν δύνανται να την νικήσουν. Και το μαρτυρούν οι μάρτυρες, οι οποίοι αποξέονται στα πλευρά και δεν χάνουν την πίστη [10]. Ω, καινούρια και παράδοξα πράγματα! Ο τοίχος σκάπτεται και ο θησαυρός δεν συλείται· η σάρκα δαπανάται και η πίστη δεν αναλίσκεται· τέτοια είναι των μαρτύρων η δύναμη. «Γιατί επάνω σε τούτη την πέτρα θα οικοδομήσω την Εκκλησία μου, και οι πύλες του Άδη δεν θα την νικήσουν». Προσέχετε την ακρίβεια των λέξεων: «πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς». - Και τότε γιατί, λέει, δεν εμποδίζει τους πειρασμούς να έλθουν κατά της Εκκλησίας; - Όχι για να δείξω την δύναμή μου; Αν δεν την πολεμήσει κανείς, έχουν να πούνε: «Αν είχε πολεμηθεί, θα νικιόταν». Γι αυτό αφήνω αυτήν να την πολεμούν, ώστε να μην αποδίδεται η νίκη στην απουσία των πολεμούντων. Και δεν είπε ότι δεν θα την προσβάλουν οι πύλες του Άδη, αλλά ότι δεν θα κατισχύσουν αυτής· θα πολεμηθεί μεν, αλλά δεν θα νικηθεί. Περνά θύελλες η Εκκλησία, αλλά δεν καταποντίζεται· κλυδωνίζεται, αλλά δεν βυθίζεται· δέχεται βέλη, αλλά δεν δέχεται τραύματα· δέχεται πολιορκητικές μηχανές, αλλά ο πύργος δεν σαλεύεται. Και τί λέγω η Εκκλησία; Έναν λόγο πρόφερε ο ψαράς, και στάθηκε σαν πύργος άσειστος. Πόσοι τύρανοι φιλονίκησαν να αφανίσουν τα λόγια αυτά, αλλά δεν νίκησαν; Γιατί έχει θεμελιωθεί επάνω στην πέτρα. Βάλε με το νου σου: τύραννοι, βασιλείς, διαδήματα, ακονισμένα ξίφη, δόντια θηρίων, απειλές θανάτου, τηγάνια, καμίνια. Όλη τη φαρέτρα του άδειασε ο διάβολος, την εκκλησία όμως δεν έβλαψε. Γιατί; «Πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς». Πόσοι εξ αρχής πολέμησαν την Εκκλησία; πού είναι αυτοί που την πολέμησαν; Εσίγασαν, και παραδίνονται στη λήθη· η Εκκλησία ανθεί. Ποιός Κλαύδιος; ποιός Αύγουστος; ποιός Νέρων; ποιός Τιβέριος; Ονόματα είναι μικρά· ενώ ουδείς θυμάται αυτούς. Επειδή πολέμησαν την Εκκλησία, έχασαν ακόμα και την υστεροφημία· η δε Εκκλησία λάμπει πιο πολύ κι από τον ήλιο. [Απόδοση στη Νεοελληνική αποσπάσματος εκ της πρώτης ομιλίας του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου Εἰς τήν Πεντηκοστήν, PG 52.803 εξ.] ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ 1. Ματθ. 10.16 2. Πρβλ. Εβρ. 1.10-12 και Ψαλμ. 101, 26-28: «Καί Σὺ κατ’ ἀρχάς, Κύριε, τὴν γῆν ἐθεμελίωσας, καὶ ἔργα τῶν χειρῶν σού εἰσιν οἱ οὐρανοί· αὐτοὶ ἀπολοῦνται, σὺ δὲ διαμένεις, καὶ πάντες ὡς ἱμάτιον παλαιωθήσονται, καὶ ὡσεὶ περιβόλαιον ἑλίξεις αὐτοὺς καὶ ἀλλαγήσονται· σὺ δὲ ὁ αὐτὸς εἶ, καὶ τὰ ἔτη σου οὐκ ἐκλείψουσιν». 3. Ματθ. 10.16 4. Ρωμ. 8.32 5. Ματθ. 16.18 6. Ματθ. 24.35 7. Πρβλ. Α’ Κορ. 1.22-24: «ἐπειδὴ καὶ Ἰουδαῖοι σημεῖον αἰτοῦσι καὶ Ἕλληνες σοφίαν ζητοῦσιν, ἡμεῖς δὲ κηρύσσομεν Χριστὸν ἐσταυρωμένον, Ἰουδαίοις μὲν σκάνδαλον, Ἕλλησι δὲ μωρίαν, αὐτοῖς δὲ τοῖς κλητοῖς, Ἰουδαίοις τε καὶ Ἕλλησι, Χριστὸν Θεοῦ δύναμιν καὶ Θεοῦ σοφίαν». Το Ευαγγέλιο, επομένως, και συνεπακόλουθα οι Πατέρες της Εκκλησίας, όταν αναφέρονται στους Ιουδαίους και στους Έλληνες δεν εκφράζουν αντησημιτισμό ή μισελληνισμό αλλά παραβάλλουν τον Χριστό με τον μονοθεϊσμό, από τη μία, που εκπροσωπούν οι μεν, κι από την άλλη με την πολυθεΐα και με την φιλοσοφία, που συνοψίζονται στον όρο Έλληνες. Από τη μία ένας Θεός, απρόσιτος και παντοδύναμος, ποιών σημεία και τέρατα· από την άλλη ο πολυθεϊσμός που αποδίδει στους θεούς κάθε υπέρτατη αρετή και κάθε ανθρώπινο πάθος· στη μέση ο Χριστός, Θεός πάσχων και τέλειος άνθρωπος, όμοιος κατά πάντα με εμάς, εκτός αμαρτίας. Από τη μια το θαύμα και οι μυστικιστικές εξαγνιστικές θυσίες· από την άλλη η φιλοσοφία, η οποία γέννησε τόσο την ιδέα του ενός και μόνου Θεού, όσο και τον αγνωστικισμό· στη μέση το μέγα και παράδοξον Μυστήριον, Χριστός Θεού δύναμις και Θεού σοφία. 8. Ματθ. 16.18 9. Ματθ 16,16. Είναι η απάντηση του Πέτρου στην αμέσως προηγούμενη ερώτηση του Χριστού «Ὑμεῖς δὲ τίνα με λέγετε εἶναι;». 10. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος δεν χρησιμοποιεί τυχαία τον ενεστώτα, αφού μέχρι και σήμερα δεν λείπουν οι χριστιανοί που πληρώνουν με αίμα την πίστη τους στον Χριστό. Αλλά ακόμα και εάν δεν υφίσταται για μας τέτοιος κίνδυνος, υπάρχει ανάμεσά μας φθόνος, μίσος, δόλος, κατάκριση, συκοφαντία και κάθε άλλη αμαρτία με την οποία τρώμε καθημερινά τις σάρκες των αδελφών μας. Αν, λοιπόν, όσοι μάς εχθρεύονται κατεργάζονται μύριες μεθόδους για να μάς νικήσουν, η ομολογία πίστεως στον Χριστό συνεπάγεται την τήρηση της εντολής που μάς έδωσε, να αγαπούμε δηλαδή και να ευλογούμε και να ευεργετούμε τους εχθρούς μας. Αν πάλι, κάποιες φορές, έχουμε διαπράξει κάτι εις βάρος των συνανθρώπων μας, η αυτή ομολογία οδηγεί στην ειλικρινή και έμπρακτη μετάνοια --- Πηγή: Απλά και Ορθόδοξα: https://xerouveim.blogspot.com/2018/08/blog-post.html#more