Επισκόπου Αχελώου Ευθυμίου, Με οδηγό την αλήθεια, εκδ. Αποστολικής Διακονίας, 3 η εκδ. Αθήνα 2003, σελ. 254-262
Σκοπός
Να μιλήσομε στα παιδιά για την ιεραποστολική παράδοση της Εκκλησίας μας, παρουσιάζοντας ταυτόχρονα και πτυχές από το σύγχρονο έργο της Εξωτερικής Ιεραποστολής της Ορθοδοξίας και, ειδικότερα, της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Βασικές Ιδέες
Χίλια χρόνια ακτινοβολίας του Βυζαντίου.
Η συγκλονιστική ιστορία τοϋ χριστιανού αιχμαλώτου Φρουμεντίου.
Η σημερινή κατάσταση της Εξωτερικής Ιεραποστολής.
Τα 2/3 του πληθυσμού της γης δεν έχουν ακούσει για το Χριστό!
Χρέος κάθε Χριστιανού: η Ιεραποστολή!
Η συγκλονιστική ιστορία τοϋ χριστιανού αιχμαλώτου Φρουμεντίου.
Η σημερινή κατάσταση της Εξωτερικής Ιεραποστολής.
Τα 2/3 του πληθυσμού της γης δεν έχουν ακούσει για το Χριστό!
Χρέος κάθε Χριστιανού: η Ιεραποστολή!
Πηγή : Αποστολική Διακονία
Βοήθεια και συμπαράσταση στους Ιεραποστόλους.
Βοήθεια και συμπαράσταση στους Ιεραποστόλους.
Βοήθημα
Ειδικό μάθημα τοϋ Γραφείου Εξωτερικής Ιεραποστολής της Ι. Συνόδου.
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Στα 1.000 χρόνια της ζωής της η Βυζαντινή Αύτοκρατορία δεν έπαυσε να ακτινοβολεί προς όλες τις κατευθύνσεις τη χριστιανική αλήθεια. Τόσο στις ώρες τις καλές, όπως το παράδειγμα της ιεραποστολής των Σλάβων - από τον Κύριλλο και το Μεθόδιο - όσο και στις δύσκολες στιγμές. Έτσι βλέπουμε να μεταφέρεται το φως του Ευαγγελίου έως ψηλά στις Σκανδιναυϊκές χώρες, έως πέρα μακρυά στα αγγλικά νησιά, έως κάτω στην Αραβία, στις Ινδίες, στην Αφρική. Να εισδύει με την παρουσία Βυζαντινών έμπόρων έως τα όροπέδια της Κεντρικής ʼσίας, στο Τουρκεστάν, στη Μογγολία και τη μυστηριώδη Κίνα. Μεγάλοι ιεράρχες της Εκκλησίας, όπως ο Μέγας Αθανάσιος, ο Χρυσόστομος και ο Φώτιος, πρωταγωνιστούν και τονώνουν αυτή την Ιεραποστολική έξόρμηση.
Στο μάθημά μας για το Μ. Αθανάσιο, κάναμε λόγο για τον Ιεραπόστολο Φρουμέντιο, που ο μεγάλος εκείνος Πατριάρχης έστειλε ως πρώτο Επίσκοπο της Αιθιοπίας. Στο σημερινό μάθημα, που είναι άφιερωμένο στην Εξωτερική Ιεραποστολή της Εκκλησίας, θα πούμε περισσότερα, τόσο για τη διάδοση του Χριστιανισμού στην Αιθιοπία, τον 4ομ.Χ. αιώνα, όσο και για τη σύγχρονη κατάσταση της Ορθοδόξου Εξωτερικής Ιεραποστολής.
Διήγηση
Με ολάνοιχτα πανιά το καράβι διασχίζει το Αραβικό πέλαγος. Γυρίζει από μια εξερευνητική αποστολή, που ωργάνωσε ένας σοφός της Τύρου, ο Μερόπιος. Απότομα όμως ο καιρός αλλάζει, αγριεμένα τα κύματα κτυπούν το σκάφος και το σπρώχνουν δυτικά. Η φουρτούνα δυναμώνει. Μερόνυχτα παλεύουν οι ναύτες με τη μανιασμένη θάλασσα. Πεινασμένοι, διψασμένοι, εξαντλημένοι. Κάποτε χαρούμενες φωνές ηχούν στο καράβι. Στεριά! Μεθυσμένοι από χαρά όλοι βάζουν τα δυνατά τους να οδηγήσουν όσο το δυνατόν συντομότερα το πλοίο στην ελπιδοφόρα άκτή. Με ανακούφιση πηδάνε ύστερα από λίγες ώρες στη γη και προχωρούν στο εσωτερικό της άγνωστης χώρας ψάχνοντας για νερό και τροφή.
Ξάφνου όμως κραυγές - τρόμου αυτή τη φορά - βγαίνουν από τα στήθη τους. Τρέχουν προς τη θάλασσα να σωθούν. Είναι όμως πλέον πολύ άργά. Οι μαύροι τους έχουν περικυκλώσει από παντού και ορμούν επάνω τους με γυμνά μαχαίρια. Ύστερα από λίγο, αίμα, αίμα πολύ κυλούσε στην ακτή. Όλους σχεδόν τους έσφαξαν και τους θυσίασαν στους ψεύτικους θεούς τους. Μόνο δυό γλύτωσαν. Δυό νέοι. Ο Αιδέσιος και ο Φρουμέντιος, συγγενείς του φιλοσόφου Μεροπίου. Όταν το βλέμμα του αρχηγού των αγρίων έπεσε επάνω στα δύο αδέλφια, που πιθανώς να προσηύχοντο περιμένοντας και αυτοί το θάνατό τους, του ήλθε κάποια νέα ιδέα:
-Αλ Μακάουα, Αλ Μακάουα! διέταξε τους ανθρώπους του. Δηλαδή στο βασιλιά, στο βασιλιά.
Τις επόμενες μέρες οι άγριοι με αιχμαλώτους τους δυό νέους προχωρούν προς το εσωτερικό της χώρας. Διαβαίνουν ποτάμια, χαράδρες, δάση πυκνά, που αντιλαλοϋν από τα μουγγρητά των θηρίων, ανεβαίνουν βουνά, προχωρούν στα ψηλά οροπέδια της Αιθιοπίας. Τέλος φθάνουν στο παλάτι και προσφέρουν τα δυό παιδιά δώρο στο βασιλιά.
Ο Φρουμέντιος και ο Αιδέσιος μένουν με ανοικτό το στόμα βλέποντας τα εξωτικά εκείνα παλάτια της Αξούμ με τους δούλους και τους γιγαντόσωμους μελαψούς σωματοφύλακες. Γρήγορα όμως συνηθίζουν και κατορθώνουν με την ευγένεια και την καλωσύνη να γίνουν σε όλους άγαπητοί. Ο βασιλιάς αγάπησε ιδιαιτέρως τους νέους αυτούς σκλάβους και διώρισε τον μεν Αιδέσιο οινοχόο του παλατιού και τον Φρουμέντιο, επειδή ήταν πολύ έξυπνος και μορφωμένος, γραμματέα της Αυλής του.
Ο καιρός περνά. Οι πρώην μικροί σκλάβοι μεγαλώνουν, έχουν πια κάθε ελευθερία κινήσεως και αποφασίζουν να βάλουν σε ενέργεια ένα μεγάλο σχέδιο. Ν' απελευθερώσουν, με τη σειρά τους, τον τόσο καλό κατά βάθος λαό της Αιθιοπίας από τη σκλαβιά της ειδωλολατρίας. Με σύνεση αλλά και ενθουσιασμό μιλούν για την πίστη στο Χριστό. Η ακτινοβολία της ζωής τους δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στα λόγια τους.
Κάποτε τα αιθιοπικά ανάκτορα αναστατώνονται. Ο βασιλιάς πεθαίνει αφήνοντας τη βασίλισσα με δυό ανήλικα πριγκιπόπουλα. Χάρις στην ικανότητα, τη μόρφωση, και την ευγένειά του, ο Φρουμέντιος γίνεται παιδαγωγός του ανηλίκου διαδόχου Αιζούμα και για μια περίοδο μάλιστα αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση της χώρας. Τώρα πια μπορεί περισσότερο να εργασθεί για τη διάδοση της χριστιανικής αληθείας στην Αιθιοπία.
Τα χρόνια περνούν και ο σπόρος της Πίστεως, που με τόση σοφία έσπειραν οι δυό νέοι χριστιανοί, αρχίζει να βλαστάνει στη χέρσα ειδωλολατρική γη. Οι ανθρωποθυσίες καταργούνται· ναοί χριστιανικοί αρχίζουν να υψώνονται σε διάφορα σημεία της Αιθιοπίας.
Η νοσταλγία όμως της πατρίδος δεν έσβησε από την καρδιά του Φρουμεντίου και του Αιδεσίου. Γι' αυτό, ύστερα από πολλά χρόνια, αποφάσισαν να γυρίσουν στην πατρική γη. Όταν όμως ο Φρουμέντιος το 330 μ.Χ. φθάνει στην Αίγυπτο και διηγείται στον Πατριάρχη της Αλεξανδρείας Μέγα Αθανάσιο τα εκπληκτικά εκείνα γεγονότα, ζητώντας του να ενδιαφερθεϊ για τη συνέχιση της Ιεραποστολικής εργασίας, ο μεγάλος ιεράρχης απαντά:
-Ποιός άλλος από σένα θα ήταν καταλληλότερος να ηγηθεί στον εκχριστιανισμό του λαού;
Ο Φρουμέντιος είχε βαθειά αγαπήσει τον αιθιοπικό λαό και ένιωσε ότι δεν είχε δικαίωμα ν' αρνηθεί τη φωνή του Θεού που τον καλούσε να αποτελειώσει το έργο του. Αφήνει λοιπόν κατά μέρος κάθε άλλο σχέδιο, χειροτονείται από τον Μέγα Αθανάσιο επίσκοπος Αιθιοπίας, και με μια ομάδα ιερέων και διακόνων προχωρεί πάλι κατά το νοτιά, προς τα υψίπεδα της μεγάλης χώρας.
Με απερίγραπτη χαρά τον υποδέχθηκαν στην Αξούμ. Ύστερα από λίγο, ο ηγεμών Αϊζουμά ζήτησε το βάπτισμα και τον ακολούθησαν χιλιάδες Αίθίοπες. Ο Φρουμέντιος με αυταπάρνηση και σύστημα άρχισε τον Ευαγγελισμό του μεγάλου λαού. Όταν το 383 πέθανε, ο Χριστιανισμός είχε πια απλώσει βαθύτατες ρίζες στα υψίπεδα της Αιθιοπίας. Οι κάτοικοί της τιμούν μέχρι σήμερα σαν απόστολο τον Φρουμέντιο και τον ονομάζουν ειρηνικό πατέρα (αββά Σαλαμά).
Ανάπτυξη
Σήμερα, σε ποιό σημείο βρίσκεται η Ορθόδοξη Εξωτερική Ιεραποστολή;
Όπως κατ' άρχήν ξέρουμε, έχουμε τις μεγάλες Εκκλησίες της Μεσογείου, των λαών της ανατολικής Ευρώπης και της Ρωσίας, καθώς επίσης και τις άλλες στην Αμερική, στην Ευρώπη, στην Αυστραλία, που αποτελούνται από Ορθοδόξους μετανάστες. Εκτός όμως απ' αυτές, έχουμε και μερικές μικρές ορθόδοξες νησίδες στον ειδωλολατρικό κόσμο σε διάφορα σημεία της γης. Συνήθως ο περισσότερος κόσμος τις αγνοεί. Γι' αυτό αξίζει να κάνουμε με τη φαντασία μας ένα ταξίδι στις μικρές ορθόδοξες νησίδες του κόσμου για να πάρουμε μια ιδέα για την κατάστασή τους. Λοιπόν έτοιμοι; Ας ξεκινήσουμε από τη «χώρα του ανατέλλοντος ηλίου». Ξέρει κανείς ποιά είναι; (...) Ωραία· η Ιαπωνία . Λοιπόν στη χώρα αυτή σήμερα υπάρχει μια Όρθόδοξη δυναμική Εκκλησία με ορθοδόξους Ιάπωνες ιερείς, ναούς και παρεκκλήσια. Ο καθεδρικός ναός του Τόκιο, ένας μεγάλος βυζαντινός ναός, είναι ένα από τα αξιοθέατα της πόλεως. Κοντά στη «χώρα του ανατέλλοντος ηλίου» είναι η «χώρα της πρωινής γαλήνης», η Κορέα. Στην Κορέα σήμερα γίνεται ένα σοβαρό ιεραποστολικό εργο. Και οι ελπίδες μας για την εδραίωση της Ορθοδοξίας είναι μεγάλες.
Ας τραβήξουμε τώρα πιο δυτικά, για να ρίξουμε μια ματιά στην πανάρχαια Κίνα. Εδώ υπάρχουν ορθόδοξες κοινότητες στο Πεκίνο, στη Σαγκάη, στο Τιέν-Τσιν και σε πολλές άλλες πόλεις. Φεύγοντας όμως από την ʼπω Ανατολή και πριν ν' αφήσουμε την Ασία, ας μη ξεχάσουμε και μια μικρή κοινότητα ορθοδόξων στην ιστορική Περσία.
Συνεχίζοντας το ταξίδι μας μέσω του άνω Ειρηνικού, ας προχωρήσομε προς τη βορειοδυτική χερσόνησο της Αμερικής. Στη «χώρα του ηλίου του μεσονυκτίου», την Αλάσκα. Ξέρετε γιατί λέγεται έτσι; (...) Διότι στο βόρειο τμήμα της κατά την περίοδο του καλοκαιριού ο ήλιος ανατέλλει λίγο μετά τη δύση του. Και εδώ στην Αλάσκα έχουμε λίγο-πολύ μια πολύ αξιόλογη Όρθόδοξη Εκκλησία, που αποτελείται από Εσκιμώους και Ερυθροδέρμους της Αμερικής. Ιδρύθηκε από Ρώσους ιεραποστόλους το 18ο αίώνα και διωργανώθηκε από τον μεγάλο Ίννοκέντιο Βενιαμίνωφ. Σήμερα στην Αλάσκα υπάρχουν πολλοί ορθόδοξοι ναοί. Εκτός των Ιεραποστόλων, που προέρχονται από τις ορθόδοξες κοινότητες της Αμερικής, υπάρχουν και αρκετοί ιθαγενείς ιερείς.
Αλλά καιρός τώρα να δούμε μια άλλη περιοχή που βρίσκεται από πολλές πλευρές πλησιέστερα σε μας. Την πυρωμένη ήπειρο, από την οποία ξεκινήσαμε στο σημερινό μας μάθημα. Νοτιοδυτικά των οροπεδίων της Αιθιοπίας, κοντά στον Ισημερινό, τα τελευταία χρόνια αναπτύχθηκε κατά ένα συγκινητικό τρόπο, η Ορθόδοξη Αφρικανική Εκκλησία. Η μια είναι στο Ζαΐρ, που βρίσκεται στο κέντρο της Αφρικής. Η άλλη είναι στην Ουγκάντα, κοντά στη μεγάλη λίμνη Βικτωρία (υψόμ. 1250 μ. πάνω από τη θάλασσα), και η άλλη στην Κένυα, κάτω άπό το ψηλότερο βουνό της Αφρικής το Κιλιμάντζαρο. Πολλοί Αφρικανοί σπουδάζουν σήμερα σε διάφορες σχολές της Ελλάδος. Η ΟρΘοδοξία στην Αφρική παρουσιάζει στις μέρες μας εξαιρετικές δυνατότητες αναπτύξεως αρκεί να βρεθούν κατάλληλοι άνθρωποι, οι οποίοι θα βοηθήσουν. Οι εκκλήσεις που μας στέλνουν όσοι βρίσκονται σ' αυτές τις χώρες, είναι συνεχείς. «Ελάτε να μας βοηθήσετε, ελάτε να μας βοηθήσετε, τώρα είναι η ώρα της Ορθοδοξίας στην Αφρική», φωνάζουν.
Συμπέρασμα
Η Ορθοδοξία ακτινοβολεί πάντοτε σ' ό λο τον κόσμο.
Εμβάθυνση
«Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη» (Ματθ. κη' 19), μας είπε ο Κύριος, μετά την Ανάστασή του. Πρέπει όμως να ξέρετε παιδιά, ότι δυστυχώς την τόσο σαφή εντολή του Κυρίου δεν την έχουν προσέξει όσο θα έπρεπε, όλοι οι χριστιανοί. Γι' αυτό σήμερα αν και έχουν περάσει 20 αιώνες από τότε που ήρθε στη γη ο Χριστός, υπάρχουν εκατοντάδες φυλές στην Ασία, στην Αμερική, στην Αφρική, που ζούν χωρίς να γνωρίζουν τίποτα για τον Χριστό. Τα 2)3 του πληθυσμού της γης ζουν ακόμη μακρυά από κάθε χριστιανική επίδραση.
Περισσότερο πρόσφορο έδαφος για την Ιεραποστολή παρουσιάζει στην εποχή μας η Αφρική. Σήμερα υπάρχουν ακόμα εκεί πολλά εκατομμύρια ειδωλολάτρες. Δυστυχώς οι χριστιανοί δεν δείχνουν όσο θα έπρεπε ενδιαφέρον, και αφήνουν τους μουσουλμάνους να παραπλανούν τους πρωτόγονους λαούς. Πολλοί Αφρικανοί προσηλυτίσθηκαν τα τελευταία χρόνια στον Ισλαμισμό.
Το περίεργο είναι ότι ενώ από όλα σχεδόν τα ευρωπαϊκά κράτη λίγο πολύ, υπάρχουν άνθρωποι που εργάζονται στην Ιεραποστολή, εμείς οι Έλληνες σχεδόν απουσιάζουμε . Ευτυχώς όμως τα τελευταία χρόνια άρχισε κάποια συστηματική προσπάθεια και μέσα στους κόλπους της όρθοδόξου Εκκλησίας. Έτσι ύστερα από τόσους αίώνες (μετά το Βυζάντιο οι Έλληνες δεν είχαμε Ιεραποστολική δράση) πάλι οργανώνεται εξωτερική Ιεραποστολή της Εκκλησίας μας. Χαρακτηριστικό είναι ότι η προσπάθεια αυτή άρχισε με πρωτοβουλία παλαιών μαθητών των Κατηχητικών Σχολείων, που δημιούργησαν στην Αθήνα ένα ειδικό ιεραποστολικό Κέντρο (το «Πορευθέντες»), Σήμερα υπάρχουν και σε άλλες πόλεις της Ελλάδος σύλλογοι που βοηθούν την Εξωτερική Ιεραποστολή. Το έργο όμως του συντονισμού των ιεραποστολικών ενεργειών έχει άναλάβει το Γραφείο Εξωτερικής Ιεραποστολής της Αποστολικής Διακονίας, το οποίο, σε συνεργασία με τις τοπικές έκκλησιαστικές άρχές, αποστέλλει τους ιεραποστόλους και τις οικονομικές ενισχύσεις που θα βοηθήσουν το έργο τους. Σιγά σιγά παρουσιάζονται εθελοντές γι' αυτή τη σεμνή εκστρατεία αγάπης. Νέοι και ώριμοι, άνδρες και γυναίκες διαφόρων έπιστημών. Διότι οποιοδήποτε επάγγελμα και αν διαλέξει κανείς, μπορεί να βοηθήσει σ' αυτή τη δουλειά.
Μη νομίσετε όμως παιδιά, ότι όσα είπαμε σήμερα ενδιαφέρουν μόνο μερικές εκλεκτές ψυχές που θα αποφασίσουν να αφιερωθούν στο έργο της ιεραποστολής. Όλοι πρέπει να ενδιαφερθούν. Όλοι μπορούμε να βοηθήσουμε περισσότερο ή λιγότερο. Με ποιό τρόπο άραγε; (...).
Μπορούμε και πρέπει όπωσδήποτε όλοι από σήμερα να προσευχόμαστε με θέρμη για την έξωτερική ιεραποστολή της Εκκλησίας, για να ευογεί ο Θεός την προσπάθεια που άρχισε, για να βρεθούν οικονομικοί πόροι, να εμπνευσθούν άνθρωποι για τη μεγάλη αυτή αποστολή.
Θυμηθείτε πως διαδόθηκε ο Χριστιανισμός στην Αιθιοπία. Ναυαγοί, αιχμάλωτοι ήταν οι πρώτοι φορείς του. Κάθε χριστιανός όπου βρεθεί πρέπει να είναι ιεραπόστολος. Σήμερα παρουσιάζεται μεγάλη μεταναστευτική κίνηση στην πατρίδα μας. Δεν ξέρουμε αργότερα πού θα βρεθούμε και μεις. Είτε για σπουδές, είτε για εργασία στο εξωτερικό. Όπως και αν εξελιχθεί η ζωή μας, ας μην ξεχνάμε ποτέ, ότι έχουμε χρέος να μεταλαμπαδεύσουμε την ορθόδοξη πίστη, όπου και αν σταθούμε.
Οι Ιεραπόστολοι στο εξωτερικό για να κινηθούν χρειάζονται ποικίλη ενίσχυση. Αργότερα, όταν μεγαλώσετε, μην ξεχνάτε το χρέος που έχει ο καθένας μας να βοηθήσει σ' αυτή την προσπάθεια.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Κάποιος ιεραπόστολος άναφέρει σ' ένα βιβλίο του το εξής περιστατικό. Ερώτησαν, λέει, ένα Κινέζο χριστιανό, τι θα έκανε αν τελικά πήγαινε στον ουρανό.
-Να σου πω, απάντησε εκείνος. Το πρώτο το οποίο θα κάνω, είναι να πάω οπωσδήποτε να συναντήσω το Χριστό για να τον ευχαριστήσω που ήρθε στη γη ανάμεσά μας, για να μας φέρει την αλήθεια.
-Και μετά;
-Μετά θα πάω να συναντήσω τον ιεραπόστολο, ο οποίος ήρθε στη χώρα μου και θα τον ευχαριστήσω, γιατί έκανε αυτό τον μεγάλο κόπο και τη μεγάλη θυσία.
-Και κατόπιν;
- Ύστερα θα πάω να συναντήσω εκείνους, οι οποίοι έστειλαν αυτόν τον ιεραπόστολο και, αν ένδιαφέρεσαι ακόμη για το κατόπιν, θα πάω να συναντήσω εκείνους, οι οποίοι εξασφάλισαν τα μέσα για να έρθει ο ιεραπόστολος.
Η μεγάλη έκστρατεία αγάπης, που γίνεται παιδιά, για τη διάδοση της βασιλείας του Χρίστου στη γη, δεν χρειάζεται μόνον αυτούς που ηρωϊκά θα αποφασίσουν να εργασθούν με πνεύμα Θυσίας στην πρώτη γραμμή. «Όλοι οι πιστοί καλούνται να βοηθήσουν σ' αυτήν. Όλοι μας μπορούμε και οφείλομε με διαφόρους τρόπους να βοηθήσομε».