Παναγιώτης Αναγνώστης, Πτυχιούχος – Msc Θεολογίας
Πηγή : Πεμπτουσία
Ο χαρακτήρας του μοναχισμού είναι πολυδιάστατος. Ο τελικός όμως σκοπός είναι ένας. Η σωτηρία της ψυχής. Για τον λόγο αυτό ο μοναχός παλεύει ώστε να αποκτήσει τη νήψη και την ειρήνη. Την ειρήνη όχι με την έννοια της έλλειψης του πολέμου, αλλά με την καινοδιαθηκική έννοιά της, η οποία είναι διαφορετική από την ειρήνη του κόσμου και αφορά στις διαπροσωπικές σχέσεις του ανθρώπου με τον Θεό και τον συνάνθρωπο, δηλαδή της αποκατάστασης της ενότητας και της πληρότητας των όντων με τον Θεό που εξαρτάται από την τήρηση των εντολών που δόθηκαν από τον Χριστό προς τον άνθρωπο[2]. «Η εἰρήνη τοῦ Θεοῦἡὑπερέχουσα πάντα νοῦν»[3] είναι αυτή η ειρήνη η οποία αποτελεί καρπό της μετανοίας και την απολαμβάνουν όσοι μετανοούν ειλικρινά για τις αμαρτίες τους,[4] γεγονός που αποτελεί κύριο στόχο του μοναχού. Η ειρήνη αυτή μπορεί να μεταλαμπαδευτεί και στους προσκυνητές που διδάσκονται από το παράδειγμα των μοναχών και θέλουν να αποκτήσουν αυτήν την εσωτερική ειρήνη η οποία για τα κοσμικά δεδομένα είναι ορατή δια γυμνού οφθαλμού. Σύμφωνα και με τον Όσιο Σεραφείμ του Σαρώφ, η αληθινή ειρήνη, βρίσκεται μόνο στον Χριστό και όταν ένας άνθρωπος την αποκτήσει όλοι οι γύρω του θα οδηγηθούν στον Χριστό.[5] Αυτό λοιπόν επιζητούν οι προσκυνητές του Αγίου Όρους. Την ένωση με τον Χριστό δια του παραδείγματος των μοναχών γεγονός το οποίο από μόνο του αποτελεί μέγιστη ποιμαντική προσφορά έστω και αν συντελείται ακουσίως.
Επίσης, μέσω του μοναχισμού ο μοναχός προσπαθεί να βιώσει αλλά και να διατηρήσει αναλλοίωτη την πίστη ενάντια στις μεταβολές που μπορεί να επιφέρει η εκκοσμίκευση και η προσαρμοστικότητα σε νέα δεδομένα. Ο μοναχός φεύγει από τον κόσμο όχι επειδή τον μισεί, αλλά από «θείο έρωτα» και από έλξη προς τον Χριστό με τον οποίο επιθυμεί πληρέστερη γνωριμία και ένωση μαζί Του, και μέσω Αυτού με όλο τον κόσμο. Δεν αρνείται την κοινωνία και τον κόσμο, αλλά το κοσμικό φρόνημα που έχει επικρατήσει. Ό αληθινός μοναχός θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι ο πιο κοινωνικός άνθρωπος καθώς κοινωνεί άμεσα με το πιο κοινωνικό Όν, τον δημιουργό της κοινωνίας, τον Θεό.
Η απάρνηση αυτού του φρονήματος επιτυγχάνεται από το τρίπτυχο των μοναστικών υποσχέσεων δηλαδή της ακτημοσύνης, της παρθενίας και της υπακοής, τρία χαρακτηριστικά τα οποία βρήκαν την τέλεια εκπλήρωσή τους στο πρόσωπο του Χριστού.
