Λίγα λόγια για τους γονείς, ...και πολλά για τους συζύγους, π.Ιωάννης Καλογερόπουλος

Αγαπητοί γονείς, Με την ευκαιρία της σημερινής σας παρουσίας στο Ναό μας, προκειμένου να κανονίσουμε για τη βάπτιση του παιδιού σας, θα ήθελα, μέσα από αυτή την επιστολή, να σας παρακαλέσω να μοιραστείτε μαζί μου μερικές σκέψεις, που έγραψα ειδικά για σας.
Ας θυμηθούμε καταρχήν τα λόγια που ακούσατε την ημέρα του γάμου σας, λόγια που λέμε και σε κάθε γάμο τον οποίο τελούμε στην Εκκλησία μας. Υπάρχουν ορισμένες αναφορές στη γέννηση των παιδιών, ζητούμε από το Θεό να δώσει την ευλογία του και να αποκτήσουν οι νεόνυμφοι πολλά παιδιά, καλά παιδιά, και να χαρούν με τα παιδιά τους, οι δύο που ενώνονται με τα ιερά δεσμά του γάμου. 

Πηγή : Φανερωμένη Χολαργού

Μετράμε αυτές τις αναφορές και μετράμε και τις αναφορές στο πώς θέλει η Εκκλησία να ζει το ζευγάρι, και τις δεύτερες τις βρίσκουμε πολλαπλάσιες. Έτσι, ακούμε την ώρα εκείνη, ο Ιερέας και το εκκλησίασμα να ζητούν από το Θεό ώστε αυτοί οι δύο άνθρωποι, το νέο ζευγάρι, να έχουν ειρήνη μεταξύ τους, να είναι ενωμένοι με την αγάπη, να νοιάζεται ο ένας για την επιθυμία του άλλου, να έχουν «ομόνοια ψυχών και σωμάτων…» .
Ακούμε στο ιερό μυστήριο, ένα από τα συγκλονιστικότερα κείμενα που έχει γραφεί ποτέ στην παγκόσμια γραμματεία, το περίφημο απόσπασμα από την προς Εφεσίους επιστολή του αποστόλου Παύλου, όπου ουσιαστικά προτείνει και ζητά ο καθένας από τους συντρόφους, να αισθάνεται τον άλλον σαν τον εαυτό του, σαν προέκταση του εαυτού του. Φτάνει στο σημείο να πει ότι είναι ανοησία να μην υπάρχει αγάπη! Όσο ανόητος θα ήταν κάποιος που θα μισούσε το σώμα του και τον εαυτό του, άλλο τόσο ανόητος είναι αυτός που δεν αγαπά τον/την σύντροφό του.
Φεύγοντας από την θεολογία του μυστηρίου, ας περάσουμε να δούμε τη σημερινή πραγματικότητα.
Ο καθένας έχει δύο ρόλους: είναι σύζυγος και είναι και γονέας. Μέχρι να γίνει γονέας είναι μόνο σύζυγος. Με το πρώτο παιδί που έρχεται στον κόσμο, στο εξής θα διαθέτει και τους δύο ρόλους. Τι κάνουν αυτοί οι δύο ρόλοι, βρίσκονται σε αρμονία και αλληλοσυμπλήρωση μεταξύ τους; Μήπως ο ένας κυριεύει, κυριαρχεί πάνω στον άλλο;
Για να διευκολυνθούμε στις απαντήσεις, ας δούμε δύο παραδείγματα:
Γυρίζει το παιδί μας από το σχολείο και λέμε «καλώς το, καλωσήρθες, πώς τα πέρασες;». Αν είναι και μικρό οι ερωτήσεις αυτές συνοδεύονται και από ορισμένα φιλιά. Έρχεται στεναχωρημένο, ρωτούμε να μάθουμε «τι συνέβη στο σχολείο;». «Με μάλωσε η δασκάλα γιατί δεν είχα λύσει την άσκηση…., ή γιατί μάλωσα με τον τάδε, … με χτύπησε, ... κι αυτός μου είπε...». Κι εμείς παρηγορούμε το παιδί μας με κάποιο φιλί, με έναν ωραίο λόγο, με την ζεστασιά των αισθημάτων μας.
Από την άλλη πάλι, γυρίζει ο/η σύντροφός μας από τη δουλειά. Πως τον/την υποδεχόμαστε; «Έλα ήρθες; Α, σε παρακαλώ, πιάσε αυτό ..., βοήθησέ με γιατί έχω να κάνω ένα σωρό δουλειές...». Έρχεται στεναχωρημένος /η « τι έγινε πάλι; κάθε μέρα αυτά τα μούτρα θα βλέπουμε; Ή, καλά δεν τους ξέρεις πια, αυτοί έτσι είναι, έλα μην τα παίρνεις στα σοβαρά…. έλα βιαζόμαστε πρέπει να πάμε τα παιδιά στα αγγλικά... και αυτό, και το άλλο»!
Ας συγκρίνει ο καθένας την υποδοχή του παιδιού από το σχολείο και την υποδοχή του/της συντρόφου από τη δουλειά! Ας συγκρίνει ο καθένας το ενδιαφέρον για τα προβλήματα των παιδιών και για τα προβλήματα του/της συντρόφου μας. Αν μάλιστα είναι και πρόβλημα που μας το λέει συχνά, τότε λέμε «Πάλι τα ίδια! Όλο κλαίγεσαι, αμάν πια ….»
Άλλο παράδειγμα: τι κάνουμε στις γιορτές και στα γενέθλια των παιδιών μας; Κάποιο μικρό ή μεγάλο δώρο, αλλά είμαστε και πρόθυμοι να ακούσουμε την επιθυμία των παιδιών μας. Συνήθως τα ρωτάμε ή ξέρουμε τι τους αρέσει και παίρνουμε αυτό το δώρο. Ας μην υπολογίσουμε και τα δώρα που κάνουμε με αφορμή κάποιο έκτακτο γεγονός της ζωής τους, όπως μια επιτυχία στο πανεπιστήμιο κλπ. Τότε έχουμε δώρα υψηλής αξίας! Και το αξίζουν τα παιδιά μας.
Ας συγκρίνουμε αυτά όλα με την αντιμετώπιση που έχουμε στην ονομαστική εορτή του/της συζύγου μας, ή στις επετείους του γάμου. Τα πρώτα χρόνια συνήθως ανταλλάσσονται δώρα. Ύστερα το πράγμα ξεθωριάζει και κάποιο προσωπικό δώρο μετά από μερικά χρόνια δυστυχώς δεν υπάρχει. Για να μην πω ότι μετά από λίγα χρόνια έχουμε ξεχάσει και επέτειο και γενέθλια και περιμένουμε να το θυμηθούμε το βράδυ, όταν μας το θυμίσει ο/η σύντροφός μας, για να καταλήξουμε και σε έναν ωραίο καυγά!
Έτσι, δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι δυστυχώς για μερικούς γονείς, με το που θα γίνουν γονείς ξεχνούν πως είναι και σύζυγοι. Αυτή η διαστρέβλωση μάλιστα διευκολύνεται όταν υπάρχουν, πριν τον ερχομό των παιδιών, ήδη κάποιες συγκρούσεις. Τότε, με τον ερχομό του παιδιού, επισημοποιείται η εγκατάλειψη του ρόλου του συζύγου, όπου το μωρό είναι μια καλή ευκαιρία να φύγουν ο ένας από τον άλλον, δήθεν εν ονόματι του παιδιού.
Εδώ αρχίζουν τα προβλήματα, διότι μπαίνει ένα άλλο πρόσωπο στη ζωή μας, το παιδί (!), το οποίο «πληρώνει» την δική μας δυσκολία να λειτουργήσουμε σαν σύζυγοι. Πώς την πληρώνει; Την πληρώνει διότι ο γονιός δημιουργεί μια εξάρτηση μέσα του από το παιδί, που αρχίζει να την νοιώθει και το παιδί απέναντι στο γονιό, όταν π.χ. αρχίζουν να κοιμόνται μαζί τα βράδια (γονιός και παιδί)…
Όταν το παιδί πάει σχολείο τότε συναντούμε έναν γονιό ο οποίος κάθεται με τις ώρες πάνω από το παιδί και διαβάζουν μαζί…. Έτσι μαθαίνει πια το παιδί πως ό,τι κάνει, πρέπει να το κάνει μόνο με βοήθεια! Αφήνω την πίεση την οποία υφίσταται το παιδί όταν ο γονιός χάσει την θέση του γονιού και γίνει δάσκαλος μέσα στο σπίτι. Τότε το παιδί έχει έναν δάσκαλο παραπάνω και έναν γονιό λιγότερο!
Γιατί άραγε έχουν συμβεί όλα αυτά τα θλιβερά;
Πρώτ΄ από όλα, ίσως επειδή οι περισσότεροι από εμάς δεν πήραμε από τη δική οικογένεια πρότυπο συζυγίας, δεν είδαμε τους γονείς μας να λειτουργούν ως σύζυγοι. Τους είδαμε να λειτουργούν μόνο ως γονείς και επομένως όταν παντρευτήκαμε πάθαμε αυτό που θα λέγαμε στη γλώσσα των φιλολόγων: «δώσαμε εξετάσεις σε κείμενο αδίδακτο»! Αν δεν δεις στη πράξη πώς λειτουργεί το ζευγάρι, αν δεν έχεις δει πώς λύνει τις διαφορές του με διάλογο, ουσιαστικά πρέπει να το φτιάξεις μόνος σου, πρέπει να το εφεύρεις εσύ και αυτό είναι δύσκολο, ευτυχώς όμως όχι ακατόρθωτο!
Στη νεοελληνική κοινωνία, η φυσική σειρά των πραγμάτων έχει ανατραπεί σε μεγάλο βαθμό. Ποια είναι η φυσική σειρά; Η αγάπη προς τον σύντροφό μου χρονολογικά έρχεται πρώτα, πριν από την αγάπη προς τα παιδιά μου, γιατί πρώτα υπήρξε ο σύντροφός μου και κατόπιν ήρθαν τα παιδιά μου. Προηγείται ακόμα και αιτιολογικά. Τα παιδιά μου τα έχω εξαιτίας του συντρόφου μου. Επομένως η αγάπη προς τα παιδιά μου οφείλει να περνάει μέσα από την αγάπη για τον σύντροφό μου.
Εάν δεν περνάει από εκεί, τότε κάτι δεν πάει καλά, κάποιο πρόβλημα υπάρχει. Όχι ότι δεν είναι αγάπη, αλλά έχει πολλές προσμίξεις, δεν είναι καθαρό χρυσάφι. Και για λόγους χρονολογικούς και για λόγους αιτιολογικούς, η αγάπη προς τον σύντροφό μου είναι πηγή αγάπης προς τα παιδιά μου! Και μάλιστα, όταν δεν λειτουργεί η συζυγία, μη νομίσετε ότι η αγάπη του γονιού προς τα παιδιά απευθύνεται σε όλα εξίσου. Όταν δεν λειτουργεί η συζυγία υγιώς, συνήθως η αγάπη πάει προς ένα παιδί ή δύο ορισμένα, πάντως όχι σε όλα ομοιόμορφα, τουλάχιστον έτσι υποστηρίζουν οι ειδικοί επιστήμονες.
Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος περιγράφει μια καταπληκτική αναφορά συζύγου προς τη γυναίκα του (κι ας σημειώσουμε εδώ πως ο άγιος ήταν μοναχός). Απευθύνεται ο άνδρας στη γυναίκα του -και αυτό βεβαίως ισχύει και αντίστροφα-και της λέει: «Πρέπει να ξέρεις ότι εγώ αγαπώ εσένα πρώτα απ΄ όλα, και επειδή αγαπώ εσένα αγαπώ και τα παιδιά μας, γιατί τα παιδιά μας μου τα χάρισες εσύ και ο Θεός, αλλά από τους ανθρώπους εσύ. Γι΄ αυτό να ξέρεις ότι πάντα θα σε αγαπώ περισσότερο από όλους»! Ο γονιός, που δεν λειτουργεί και ως σύζυγος, τελικά θα πιαστεί το στόμα του να μιλάει, να λέει, να λέει, να λέει δέκα και το ένα να πιάνει τόπο στα παιδιά του. Η αγωγή πρωτίστως είναι ζήτημα ήθους και στάσης ζωής. Γι΄ αυτό και όταν κάνουμε κάτι για μας, το κάνουμε και για τα παιδιά μας. Μέσα την οικογένεια ό,τι βοηθάει τον έναν βοηθάει και τους άλλους, και ό,τι βλάπτει τον έναν βλάπτει και τους άλλους.
Τελειώνοντας θα ήθελα να επισημάνω ότι στην προσπάθειά μας αυτή να καταφέρουμε την διόρθωση του «λάθους» μας, μοναδική και σημαντική βοήθεια δίνει μόνο ο Θεός, ο Θεός της αγάπης, ο αληθινός Θεός!
Κάποτε (είναι γραμμένο σε ένα βιβλίο) ένας άνθρωπος πέθανε και πήγε στον ουρανό. Πήγε στο παράδεισο και μετά από λίγο διάστημα είδε πως δεν του άρεσε εκεί, και αποφάσισε να πάει στη κόλαση για να είναι -τάχα- καλύτερα. Αλλά και εκεί δεν του άρεσε. Πνιγότανε! Έτσι αποφάσισε να κάνει μια σκηνή, έξω και από την κόλαση και από τον παράδεισο, απέναντι, και έμεινε εκεί. Έφτιαξε το δικό του Θεό και εκεί ζούσε, στη δική του σκηνή, με το δικό του τρόπο. Όμως εκεί ήταν «ο Θεός του» και όχι ο αληθινός Θεός μας, ένας «Θεός», που ο ίδιος είχε φτιάξει στα δικά του μέτρα. Αυτό τον «Θεό» όμως η Εκκλησία τον ονομάζει είδωλο και όχι αληθινό Θεό, που υπάρχει και διδάσκεται μόνο μέσα στην Εκκλησία και στην πνευματική ζωή. Έτσι λοιπόν, ή πιστεύουμε στον αληθινό Θεό ή η φτιάχνουμε τον δικό μας «Θεό». Η Αγία Γραφή και η Εκκλησία μας είναι οι θεματοφύλακες και οι φρουροί απέναντι σε αυτή τη διαστρέβλωση της εποχής μας.
Ας επιλέξουμε!

Με πολλή αγάπη και αγωνία θέλαμε να σας πούμε τα παραπάνω. Παρακαλούμε προσέξτε τα, ίσως κάποτε σας φανούν χρήσιμα.
Να σας ζήσει το παιδί σας και με το καλό να το βαφτίσουμε!