Την ημέρα αυτή η Ορθοδοξία γιορτάζει το θαύμα της εκ νεκρών έγερσης του Λαζάρου, φίλου και πιστού μαθητού του Ιησού. Ο Λάζαρος υπήρξε στενός φίλος του Ιησού Χριστού, αδερφός της Μάρθας και της Μαρίας. Κατοικούσε στη Βηθανία, 3 χλμ. περίπου ανατολικά της Ιερουσαλήμ.
Ενώ ο Ιησούς βρισκόταν μακριά από τη
Βηθανία, ο Λάζαρος ασθένησε. Οι αδερφές του ειδοποίησαν τον Ιησού για
την κατάστασή του, ο Ιησούς όμως καθυστέρησε εσκεμμένα τη μετάβασή του
στη Βηθανία.
Πηγή : Λαογραφικά Αιτωλοακαρανανίας
Όταν έφθασε στο σπίτι μαζί με τους
μαθητές Του, ο Λάζαρος ήταν ήδη νεκρός για τέσσερις ημέρες (Ιωάννης
11:17). Ο Ιησούς όμως αφού προσευχήθηκε, τον ανάστησε λέγοντας την
πασίγνωστη φράση: "Λάζαρε, δεύρο έξω". (Ο Λάζαρος σηκώθηκε, βγήκε έξω από το μνήμα του με δεμένα τα πόδια και τα χέρια, και το πρόσωπό του περιτυλιγμένο με το σουδάριο (Ιωάννης 11:44). Το θαύμα αυτό του Ιησού έγινε η αιτία ν α πιστέψουν πολλοί από τους Ιουδαίους.
Η
ανάσταση του Λαζάρου και η συγκέντρωση του πλήθους θορύβησε τους
αρχιερείς και τους Φαρισαίους, οι οποίοι αποφάσισαν να θανατώσουν τον
Ιησού, αλλά και το Λάζαρο. Δεν κατόρθωσαν όμως να το πράξουν για το
Λάζαρο, τον Ιησού όμως αργότερα τον σταύρωσαν. Έξη ημέρες πριν από το
Πάσχα, ο Ιησούς κάθισε σε δείπνο το οποίο δόθηκε γι Αυτόν. Μαζί του ήταν
και ο Λάζαρος, ενώ πλήθος κόσμου είχαν πάει για να δουν όχι μόνο τον
Ιησού, αλλά και τον αναστημένο Λάζαρο (Ιωάννης 12:9).
Σύμφωνα με την παράδοση, ο Λάζαρος ήταν
30 ετών όταν ο Κύριος τον ανάστησε και μετά από το γεγονός της
ανάστασης έζησε άλλα 30 χρόνια. Άλλη παράδοση επίσης αναφέρει ότι ο
Λάζαρος μετά την ανάστασή του θέλοντας να αποφύγει το μίσος των
αρχιερέων κατέφυγε στο Κίτιο της Κύπρου, όπου χειροτονήθηκε από τον Παύλο και το Βαρνάβα ως πρώτος επίσκοπος Κιτίου.
Ο φόβος και ο τρόμος για όσα γνώρισε
στον άλλο κόσμο άφησαν τόσο βαθιά σημάδια στην ψυχή του Λάζαρου που,
όπως λέει η παράδοση, μετά την Ανάστασή του, δε γέλασε παρά μόνο μια
φορά. Είδε κάποιον χωρικό στο παζάρι να κλέβει μια στάμνα και να φεύγει
κρυφά. Βρε τον ταλαίπωρο, είπε. Για ιδές τον πώς φεύγει με το κλεμμένο
σταμνί. Ξεχνάει ότι κι αυτός είναι έ να κομμάτι χώμα, όπως και το
σταμνί. Το 'ένα χώμα κλέβει τ' άλλο. Μα δεν είναι να γελούν οι πικραμένοι;" και χαμογέλασε.
Πέθανε στην Κύπρο και τον έθαψαν. Στη σαρκοφάγο όπου τοποθετήθηκαν τα λείψανα του, είναι γραμμένο στην εβραϊκή γλώσσα "Λάζαρος, ο τετραήμερος φίλος του Χριστού".
Στα περισσότερα μέρη της Ελλάδας, για
να απεικονίσουν την Ανάσταση του Λάζαρου, να συμβολίσουν δηλαδή τη Νίκη
του Χριστού απέναντι στο θάνατο, αλλά παράλληλα και για να υποδηλώσουν
την ανάσταση της φύσης, έφτιαχναν ένα ομοίωμα του Λάζαρου. Την παραμονή
της γιορτής ή, σε πολλά μέρη, ανήμερα την "πρώτη Λαμπρή", τα παιδιά, κρατώντας το "Λάζαρο", έκαναν τους αγερμούς τους. Γύριζαν στα σπίτια και τραγουδούσαν τα "λαζαρικά", για να διηγηθούν την ιστορία του αναστημένου φίλου του Χριστού και να πουν παινέματα στους νοικοκυραίους.
Τα "λαζαρικά" από τόπο σε τόπο έχουν πολλές παραλλαγές. Σε κάποιες περιοχές, στο έθιμο έπαιρναν μέρος μόνο κορίτσια, οι "Λαζαρίνες" ή "Λαζαρίτσες", έτσι έβρισκαν την ευκαιρία να γίνουν γνωστές και σαν υποψήφιες νύφες. Στην Αιτωλία, στο έθιμο έπαιρναν μέρος και τα σγόρια.