Δάσκαλος προσευχῆς ὁ ληστής. Πόσους δέν γλύκανε μέσα στούς αἰῶνες ἡ προσευχή του, πόσο βάλσαμο δέν ἔχυσε σέ πονεμένες καρδιές, πόση παρηγοριά καί εἰρήνη δέν ἔδωσε σέ ψυχές πού περνοῦσαν δύσκολες ὧρες, πόσους δέν μετέφερε ἀπό τό σκοτάδι τῆς ἀπελπισίας στό φῶς τοῦ Χριστοῦ! Τό «μνήσθητί μου, Κύριε!» ἔγινε ἡ ἀγαπημένη προσευχή τῶν χριστιανῶν καί τό ἐπιθανάτιο ἐφόδιο, πού σφραγίζει τήν ἐπίγεια ζωή τους…
Οπως μᾶς πληροφοροῦν οἱ εὐαγγελιστές Ματθαῖος καί Μᾶρκος, στήν ἀρχή καί οἱ δύο ληστές μαζί μέ τόν ὄχλο καί τούς ἄρχοντες καταφέρονταν κατά τοῦ ᾿Ιησοῦ. Βλασφημοῦσαν καί κορόιδευαν, «ὠνείδιζον αὐτὸν» (βλ. Μθ 27,44· Μρ 15,32). Οἱ ἐχθροί τοῦ Χριστοῦ ἐκτόνωναν τήν μανία τους στόν ἐσταυρωμένο Κύριο. Οἱ ληστές, ᾿Ιουδαῖοι κι αὐτοί, τόν χλεύαζαν γιά νά διασκεδάσουν τόν δικό τους πόνο. ῎Ισως μάλιστα νά ἤλπιζαν ὅτι συμμεριζόμενοι τήν ἀπρεπῆ συμπεριφορά τοῦ ὄχλου θά ἀποσποῦσαν τήν εὔνοιά του.
῏Ηταν μελλοθάνατοι. Καρφωμένοι στόν σταυρό, δέν εἶχαν τήν δύναμη νά κουνήσουν οὔτε πόδια οὔτε χέρια. Μετρημένες οἱ ὧρες τους, ἀνοιχτός ὁ τάφος τους, ἕνα βῆμα τούς χώριζε ἀπό τόν θάνατο. Κακοποιοί ἦταν καί φαίνονταν ἀποφασισμένοι νά πεθάνουν ὅπως ἔζησαν, ὡς κακοποιοί, ἀφοῦ καί αὐτή τήν τελευταία ὥρα τῆς ζωῆς τους πάνω στόν σταυρό χλευάζουν τόν Κύριο.Ο ἕνας ἀπό τούς δύο ληστές οὔτε καί τήν στιγμή τῆς ἔσχατης ἀδυναμίας του δέν ταπεινώνεται. Παραμένει ὥς τό τέλος πωρωμένος καί ἀνάλγητος.
Ο τραγικός θάνατος πού τόν τυλίγει δέν δαμάζει τήν σκληρότητά του.Μέσα στούς βασανισμούς καί στό ψυχορράγημά του δέν παύει νά ξεστομίζει βλασφημίες μέ ἀγριότητα καί ἀναίδεια. Στρέφεται πρός τόν μεσαῖο σταυρό καί καταφέρεται ἐναντίον τοῦ πάσχοντος Κυρίου, πού σέ τίποτε δέν τόν ἐνόχλησε καί ἀσφαλῶς δέν ἦταν ὑπεύθυνος γιά τήν δική του καταδίκη. Μέ χλευασμό καί περιφρόνηση λέγει· «εἰ σὺ εἶ ὁ Χριστός, σῶσον σεαυτὸν καὶ ἡμᾶς».«Εἶσαι ἕνας ψευτομεσσίας.῎Αν ἐσύ ἤσουν ὁ ἀληθινός Χριστός, θά μποροῦσες νά σώσεις τόν ἑαυτό σου καί ἐμᾶς»!Δέν συμβαίνει ὅμως τό ἴδιο μέ τόν ἄλλο ληστή.
Ξαφνικά καί ἀπρόσμενα ἐκεῖνος παρουσιάζει μία συμπεριφορά πού καταπλήσσει, μία θαυμαστή ἀλλοίωση στίς ἐκδηλώσεις του. ῎Οχι μόνο παύει νά χλευάζει τόν ᾿Ιησοῦ ἀλλά καί ἀναλαμβάνει τήν ὑπεράσπισή του ἔναντι τοῦ ληστῆ πού κρέμεται στόν ἄλλο σταυρό. ῾Η στάση του φανερώνει μιά ἐσωτερική μεταμόρφωση.
῾Ο φόβος τοῦ Θεοῦ ἔχει ἀγγίξει τήν καρδιά του καί ὑπό τό κράτος αὐτοῦ τοῦ ἁγίου συναισθήματος ἐπιχειρεῖ νά συνετίσει τόν σύντροφό του πού βλασφημεῖ.Γι᾿ αὐτό τόν ἐπιτιμᾶ.Νά ἦταν, ἄραγε ὁ πρῶτος ληστής χειρότερος ἀπό τόν συγκατάδικό του; Δέν ἔχουμε δικαίωμα νά ἰσχυρισθοῦμε κάτι τέτοιο. Δέν μποροῦμε νά τό ἀποδείξουμε. Οἱ πληροφορίες λένε ὅτι:
Καί οἱ δύο ἦταν ἀποδεδειγμένα κακοῦργοι.
Καί οἱ δύο τιμωρήθηκαν μέ τήν ἴδια καταδίκη.
Καί οἱ δύο ἦταν κρεμασμένοι δίπλα στόν σταυρό τοῦ Χριστοῦ.
Καί οἱ δύο τόν ἄκουσαν νά εὔχεται γιά τούς σταυρωτές του.
Καί οἱ δύο τόν εἶδαν νά ὑποφέρει μέ ὑπομονή.
Καί οἱ δύο ἦταν ἀποδεδειγμένα κακοῦργοι.
Καί οἱ δύο τιμωρήθηκαν μέ τήν ἴδια καταδίκη.
Καί οἱ δύο ἦταν κρεμασμένοι δίπλα στόν σταυρό τοῦ Χριστοῦ.
Καί οἱ δύο τόν ἄκουσαν νά εὔχεται γιά τούς σταυρωτές του.
Καί οἱ δύο τόν εἶδαν νά ὑποφέρει μέ ὑπομονή.
᾿Αλλά ἐνῶ ὁ ἕνας μετανοεῖ, ὁ ἄλλος γίνεται σκληρότερος. ῾Ο ἕνας στρέφεται στόν ᾿Ιησοῦ μέ συντριβή καί κατάνυξη καί κατακτᾶ τόν παράδεισο, ὁ ἄλλος παραμένει μιαρός καί πωρωμένος, πεθαίνει ὅπως εἶχε ζήσει καί κερδίζει τήν κόλαση, τήν ὁποία μόνος του διάλεξε. Τί βάθος καί τί μυστήριο ἀνεξερεύνητο κρύβει ἡ ἀνθρώπινη καρδιά! ᾿Αλλά καί πόσο φοβερή εἶναι ἡ δύναμη τῆς ἐλευθερίας, μέ τήν ὁποία μᾶς ἔχει προικίσει ὁ Θεός! Μόνος του ὁ καθένας ἐπιλέγει τήν εὐλογία ἤ τήν κατάρα τήν αἰώνια σωτηρία ἤ τήν ἀτελείωτη καταδίκη του.
Ο ἐσταυρωμένος Κύριος στέκει σάν μία ζυγαριά, πού αὐτόματα δείχνει τό πνευματικό βάρος τοῦ καθενός ἀπό τούς δύο ληστές.
Κύριε, ὁ σταυρός σου ἔγινε ζυγαριά, πλάστιγγα. Τόν ἕναν ληστή, ἐξαιτίας τοῦ βάρους τῆς βλασφημίας του, τόν κατέβασε στόν ἅδη, ἐνῶ τόν ἄλλον, πού μετανόησε, τόν ξαλάφρωσε ἀπό τό φορτίο τῶν ἁμαρτιῶν του, τοῦ φανέρωσε τά μυστήρια τῆς θεολογίας σου, τοῦ χάρισε τόν παράδεισο.
Αλλά ἡ θέση τοῦ ἐσταυρωμένου ᾿Ιησοῦ ἀνάμεσα στούς δύο κακούργους ἀποτελεῖ ἐπίσης, κατά τούς ἁγίους πατέρες, εἰκόνα τῆς μελλούσης κρίσεως. ῞Οταν ὅλοι θά σταθοῦμε μπροστά στό βῆμα τοῦ μεγάλου Κριτοῦ, ἐκεῖνοι πού μετανόησαν θά πᾶνε στά δεξιά, μαζί μέ τόν ληστή πού μετανόησε, ἐνῶ οἱ ἀμετανόητοι θά πᾶνε στά ἀριστερά καί θά καταδικασθοῦν. ῾Ο ᾿Ιησοῦς σώζει τούς μετανοοῦντες. Οἱ ἀμετανόητοι παραμένουν τραγικοί μακριά του. ᾿Αλλά μόνοι τους ἔχουν ἐπιλέξει αὐτή τήν τραγικότητα.
Τρεῖς σταυροί ὑψώνονται στόν Γολγοθᾶ. Στό κέντρο ὁ σταυρός τοῦ ἀναμαρτήτου ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. ῎Εγινε τό κριτήριο γιά τούς δύο ληστές, παραμένει καί στούς αἰῶνες κριτήριο γιά ὅλη τήν ἀνθρωπότητα. ᾿Αποδεικνύεται, ὅπως τό εἶχε προφητεύσει ὁ Συμεών γιά τόν ᾿Ιησοῦ «σημεῖον ἀντιλεγόμενον» (Λκ 2,34) ὄχι μόνο γιά τούς ᾿Ισραηλῖτες ἀλλά γιά ὅλα τά ἔθνη. ᾿Ενώπιον τοῦ Θεοῦ ὅλοι εἴμαστε ἔνοχοι καί κακοποιοί. Δέν μᾶς καταδικάζει ὅμως ἡ ἁμαρτία μας, διότι τό αἷμα τοῦ Θεανθρώπου, πού χύθηκε πάνω στόν σταυρό ἔχει τήν δύναμη νά μᾶς καθαρίσει «ἀπὸ πάσης ἁμαρτίας» (Α´ ᾿Ιω 1,7). Μᾶς καταδικάζει ἡ ἀμετανόητη ἐμμονή μας στήν ἁμαρτία, ἡ ἀμετανοησία μας. ῎Ας τό σκεφθοῦμε καλά. ῾Ο καθένας ἀπό μᾶς θά ἐπιλέξει τήν δική του θέση ἔναντι τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ τώρα καί γιά τήν αἰωνιότητα, μέ κριτήριο τήν μετάνοια ἤ τήν ἀμετανοησία του.
Ο ἐσταυρωμένος Κύριος στέκει σάν μία ζυγαριά, πού αὐτόματα δείχνει τό πνευματικό βάρος τοῦ καθενός ἀπό τούς δύο ληστές.
Κύριε, ὁ σταυρός σου ἔγινε ζυγαριά, πλάστιγγα. Τόν ἕναν ληστή, ἐξαιτίας τοῦ βάρους τῆς βλασφημίας του, τόν κατέβασε στόν ἅδη, ἐνῶ τόν ἄλλον, πού μετανόησε, τόν ξαλάφρωσε ἀπό τό φορτίο τῶν ἁμαρτιῶν του, τοῦ φανέρωσε τά μυστήρια τῆς θεολογίας σου, τοῦ χάρισε τόν παράδεισο.
Τρεῖς σταυροί ὑψώνονται στόν Γολγοθᾶ. Στό κέντρο ὁ σταυρός τοῦ ἀναμαρτήτου ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. ῎Εγινε τό κριτήριο γιά τούς δύο ληστές, παραμένει καί στούς αἰῶνες κριτήριο γιά ὅλη τήν ἀνθρωπότητα. ᾿Αποδεικνύεται, ὅπως τό εἶχε προφητεύσει ὁ Συμεών γιά τόν ᾿Ιησοῦ «σημεῖον ἀντιλεγόμενον» (Λκ 2,34) ὄχι μόνο γιά τούς ᾿Ισραηλῖτες ἀλλά γιά ὅλα τά ἔθνη. ᾿Ενώπιον τοῦ Θεοῦ ὅλοι εἴμαστε ἔνοχοι καί κακοποιοί. Δέν μᾶς καταδικάζει ὅμως ἡ ἁμαρτία μας, διότι τό αἷμα τοῦ Θεανθρώπου, πού χύθηκε πάνω στόν σταυρό ἔχει τήν δύναμη νά μᾶς καθαρίσει «ἀπὸ πάσης ἁμαρτίας» (Α´ ᾿Ιω 1,7). Μᾶς καταδικάζει ἡ ἀμετανόητη ἐμμονή μας στήν ἁμαρτία, ἡ ἀμετανοησία μας. ῎Ας τό σκεφθοῦμε καλά. ῾Ο καθένας ἀπό μᾶς θά ἐπιλέξει τήν δική του θέση ἔναντι τοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ τώρα καί γιά τήν αἰωνιότητα, μέ κριτήριο τήν μετάνοια ἤ τήν ἀμετανοησία του.
